قانون ثبت شرکت ها برای تمام افراد یکسان است

حمایت از سرمایه‌گذاری‌های حقیقی ، مشروع و در چارچوب قانون از تاکیدات مکرر ریاست قوه قضاییه و مسئولان دستگاه قضایی کشور است که البته سازمان ثبت اسناد و املاک کشور هم از این قاعده مستثنی نیست. این موضوع سبب شد تا«مرتضی ادب» مدیرکل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری در گفت‌وگو با «حمایت» از برنامه‌های این سازمان در حمایت از سرمایه‌گذاران بگوید و به تشریح مقررات ثبت شرکت‌های خارجی اشاره‎ای  داشته باشد.

سازمان ثبت اسناد و املاک و به تبع آن، اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری چه ماموریتی در خصوص حمایت از فضای کسب و کار و البته حمایت از سرمایه‌گذاری‌های مشروع خارجی، دارد؟

حوزه ثبت شرکتها به عنوان متولی ثبت رسمی شرکتها و موسسات با تسهیل در ثبت تقاضا و ارایه تمامی خدمات در فضای مجازی گام‌های جدی در همراهی و حمایت از فعالان اقتصادی برداشته است؛ به نحوی که در رتبه بندی جهانی کسب و کار، ثبت شرکتهای ایران دارای جایگاه 62 از 89 کشور است که البته باید تصریح کرد بهبود فرآیندها و کاهش این رتبه در برنامه‌ریزی‌های سازمان ثبت مورد توجه جدی قرار دارد. همچنین در هماهنگی‌های بین دستگاهی می‌توان با توجه به قانون تشویق سرمایه‌گذاری خارجی و همچنین ارتباط بین سازمان ثبت اسناد و املاک و سازمان سرمایه‌گذاری خارجی وزارت امور اقتصاد و دارایی، نماینده‌ای از طرف اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری برای این منظور در نظر گرفته شده است که فرآیند سرمایه‌پذیری خارجی را تسهیل می‌کند.

 قوانین و مقررات ثبت شعب شرکت‌های خارجی در ایران رویه‎ خاصی دارد؟

به طور کلی تجار در هر کشوری، تابع قانون کشوری هستند که در آن شخصیت حقوقی به ثبت رسیده است و باید اصول و قوانین کشور خود را رعایت کنند .بنابراین چنانچه تجار غیرایرانی قصد ایجاد شعبه‎ای در ایران را داشته باشند باید طبق قوانین و مقررات ایران و به شرط رفتار متقابلانه اقدام کنند. به عبارتی چنانچه شخص غیرایرانی در صدد ثبت شعبه در کشور باشد باید قانون ثبت شرکتهای ایران و سایر ملزومات دیگر را رعایت کند .بر این اساس در مرحله اول و با مراجعه به سازمان توسعه تجارت می‌تواند به برخی از قوانین مرتبط در این زمینه دست یابد.

 آیا شرایط برای تمام افراد یکسان است؟

تقریبا شرایط ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری برای تمامی افراد( مقیم ایران یا مقیم خارج) یکسان است و افراد مقیم خارج با مراجعه به سایت اطلاع‌رسانی اداره کل ثبت شرکتها می‌توانند نسبت به ثبت شخصیت حقوقی مورد نظر اقدام کنند. 

 در صورت بروز تخلف، چه نهادی مرجع رسیدگی‌کننده به تخلفات است؟

به طور کلی مرجع رسیدگی به رعایت نکردن تشریفات و قوانین و مقررات طبق قانون تجارت و همچنین لایحه اصلاحـی، بر عهده مرجع قضایی محل ثبت شرکت مذکور است و مرجع قضایی می‌تواند چنانچه حقی ضایع شده است نسبت به موضوع ورود کند.

 اطلاعات شرایط ثبت شرکت‌ها قابل دسترسی عموم است؟

موارد مربوط به چگونگی ثبت شرکتها و مدارک مورد نیاز، بخشنامه‌ها و شیوه نامه‌های اجرایی ثبت شرکتها از طریق پایگاه اطلاع رسانی ثبت شرکتها به آدرس  http://sherkat.ssaa.irدر دسترس همگان قرار دارد. همچنین در این خصوص  راهنمای جامع پذیرش ثبت تاسیس و تغییرات در قسمت راهنمای سایت پذیرش اینترنتی نیز به آدرس http://irsherkat.ssaa.ir  به صورت کامل و گام به گام تشریح شده است.

 به تازگی اداره کل ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری جهت بهبود فرآیندهای ارایه خدمات، اقداماتی انجام داده است؟

بله. آنچه که برابر تکالیف قانونی برای این مجموعه مهم است، بهبود فرآیندهای ارایه خدمات با توجه به دو اصل سرعت و صحت خدمات مورد تقاضا است. باید تصریح کرد که یکی از دغدغه‌های اصلی در خصوص شناسایی اشخاص حقوقی در مراجع ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری، بحث یکسان‌سازی امور و ایجاد رویه واحد در اقدامات ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری است. در همین راستا، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور علاوه بر ایجاد واحد نظارتی به عنوان «اداره نظارت بر ثبت شرکتها و موسسات غیر تجاری» نسبت به طراحی سامانه جامع با هدف اصلاح فرآیندها و تمرکز مدیریت و کارشناسی در مراکز استانها اقدام کرده است. 

 پس با این تفاسیر سازمان ثبت اسناد برای ثبت شرکت‌ها هم اقدامات الکترونیکی را مدنظر قرار داده است. اینطور نیست؟

در واقع اجرای تکالیف قانونی در بند سوم قسمت (و) ماده 46 قانون برنامه پنجم توسعه ، ماده 12 قانون ارتقای سلامت اداری و البته مواد 36 و 37 قانون مدیریت خدمات کشوری و همچنین آیین‌نامه توسعه خدمات الکترونیکی دستگاه‌های اجرایی و تصویب نامه شورای عالی اداری دهم شهریور ماه 93، سامانه جامع و الکترونیکی ثبت شرکت‌ها در سراسر کشور با هدف افزایش بهره‌وری و کارآمدی، سرعت، دقت، کیفیت، سلامت و صحت امور و تامین رضایت و کرامت مردم، خدمات ثبتی حوزه ثبت اشخاص حقوقی ( شرکت‌های تجاری و موسسات غیرتجاری) و البته با رویکرد حـذف مراجعات حضوری در تمام مراکز استانها راه‌اندازی شده است، بنابراین در شیوه جدید الکترونیکی پس از استقرار سامانه جامع در تمامی مراکز استانها و طبق دستورالعمل ریاست عالی سازمان ثبت اسناد و املاک، تمامی فرآیندهای ثبت شرکت‌ها در شهرستان‌ها به صورت الکترونیکی در مراکز هر استان، مدیریت و کارشناسی و از همان شهرستان امکان پیگیری وجود دارد. بر این اساس متقاضیان ثبت شرکت‌ها از طرق سامانه جامع ثبت شرکت‌ها به آدرس http://irshrikat.ssaa.ir  می‌توانند درخواست تمامی پذیرش انواع ثبت تاسیس و تغییرات شرکت‌های تجاری و موسسات غیر‌تجاری را ارایه دهند و پس از پست کردن مدارک و تائید مدیریت و کارشناس مرکز استان، آگهی ثبتی شامل تاسیس و تغییرات از واحد ثبتی شهرستان قابل دسترسی است. لذا این طرح علاوه بر لازم نبودن مراجعه حضوری، صحت بررسی‌های کارشناسی و اقدامات ثبتی را افزایش می‌دهد.

 هدف خاصی از راه‌اندازی سامانه جامع تبادل اطلاعات مشتریان مدنظر بوده است؟

این اقدام علاوه بر پیشگیری از وقوع جرم و حمایت از حقوق  اشخاص حقوقی، موجب تحولات جدی و جدید در بهبود فضای کسب و کار شده است. تکمیل سامانه جامع تبادل اطلاعات مشتریان با مشارکت همه دستگاه‌های اجرایی همانند سازمان امور مالیاتی و بانک مرکزی سازمان‌های ارایه دهنده خدمات عمومی و همچنین فراهم کردن امکان احراز صحت اسناد و اطلاعات ارایه شده توسط مشتریان به بانکها به صورت الکترونیکی توسط سازمان ثبت و سهولت دسترسی به اطلاعات اشخاص حقوقی از جمله مزایا و اهداف طرح تمرکز مدیریت در مراکز استانهاست.