رای شماره 1964 هیات عمومی دیوان عدالت اداری |
آرای ھیات عمومی دیوان عدالت اداری ١6/١١/١٣٩٧ ٩6٠٠٨66 شماره بسمه تعالی جناب آقای اکبرپور رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران با سلام یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٧٠٩٩٧٠٩٠5٨١١٩64 مورخ ١٣٩٧/١٠/٢5 با موضوع: « ابطال مصوبه ٣١٠6٢/ ش الف س مورخ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز در مورد معافیت یا تخفیف از عوارض صدور پروانه ساختمانی خانواده ھای شھدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد. مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه ٣١٠6٢/ ش الف س مورخ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز در مورد معافیت یا تخفیف از عوارض صدور پروانه ساختمانی خانواده ھای شھدا، جانبازان، آزادگان و ایثارگران «حضرت حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای بھرامی رییس محترم دیوان عدالت اداری سلام علیکم احتراماً مصوبه شماره ٣١٠6٢ /ش الف س مورخ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز («دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانوادهھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی» از لحاظ انطباق با قانون)، در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت: ١ـ شورای اسلامی شھر شیراز در «دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی» تصویب نموده است: الف ـ در مصوبه شماره ٣١٠6٢/ش الف س مورخ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز (تحت عنوان؛ «دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی») آمده است: «الف: افراد تحت شمول:١ـ خانواده معظم شھداء: شامل پدر، مادر، ھمسر و فرزندان شھید با گواھی بنیاد شھید و امور ایثارگران. ٢ـ جانبازان، صرفاً شخص جانباز ٢5 %و بالاتر با گواھی بنیاد شھید و امور ایثارگران. ٣ـ آزادگان: صرفاً شخص آزاده با ھر مدت زمان آزادگی با گواھی بنیادشھید و امور ایثارگران. 4ـ ایثارگران: کلیه رزمندگان بسیجی که به صورت داوطلبانه حداقل 6 ماه متوالی و یا ٩ ماه متناوب با گواھی ناحیه مقاومت بسیج حضور در جبھه ھای ھشت سال دفاع مقدس را دارند. 5 ـ خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره): اشخاصی که به عنوان سرپرست خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) می باشد. 6 ـ خانواده ھای تحت پوشش سازمان بھزیستی: اشخاصی که به عنوان سرپرست خانواده به دلیل داشتن معلولیتھای ذھنی و جسمی تحت پوشش سازمان بھزیستی می باشند. ھمچنین خانواده ھایی که حداقل دو نفر از اعضای خانواده دارای معلولیت ھای ذھنی و جسمی بوده و تحت پوشش سازمان بھزیستی می باشند. ب: میزان معافیت:١ ـ خانواده شھدا، جانبازان و آزادگان از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت ١5٠ مترمربع زیر بنای مسکونی تا حداکثر مبلغ پنجاه میلیون ریال برای یک مرتبه بر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد، معاف می باشند. ٢ـ ایثارگران از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت ١5٠ مترمربع زیر بنای مسکونی تا حداکثر مبلغ سی و پنج میلیون ریال برای یک مرتبه بر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد، معاف می باشند. ٣ـ خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت 5٠ مترمربع زیربنای مسکونی تا حداکثر مبلغ سی و پنج میلیون ریال برای یک مرتبه بر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد معاف می باشند. تبصره ١ :افراد مشمول صرفاً به شرطی می توانند از مزایای مزبور استفاده کنند که مالکیت ملک به نام ایشان بوده و مجوز ساختمانی به نام ایشان صادر گردد. تبصره٢ :افراد مشمول معافیت که قبلاً به ھر نحو و به ھر میزان بر اساس قوانین و مصوبات مربوطه از امتیاز معافیت از پرداخت عوارض شھرداری استفاده نموده اند، حق استفاده مجدد از معافیت ذکر شده را ندارند. تبصره٣ :واحد مسکونی با مالکیت جانبازان بالای 5٠ درصد و بالاتر واقع در بافت تاریخی فرھنگی تا ھر زمانی که مالکیت واحد مسکونی متعلق به شخص جانباز می باشد، از پرداخت عوارض نوسازی معاف بوده و مبلغ عوارض این گونه موارد، از اعتبارات ردیف ماده ١٧ توسط شھرداری تأمین خواھد شد. تبصره4 :با توجه به تورم ھای سالانه و امکان افزایش عوارض در ھر سال مقرر گردید به ازای ھر سال ١5 درصد به سقف معافیت عوارض مندرج در این دستورالعمل اضافه شود. تبصره5 :کلیه مصوبات مغایر با این مصوبه از تاریخ لازم الاجرا شدن این مصوبه، لغو می گردد.» ٢ـ با توجه به زمان تصویب دستورالعمل مذکور، در ماده (٣٩) قانون پنجساله توسعه اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور تصریح شده است: «به منظور توانمند سازی افراد و گروه ھای نیازمند به ویژه زنان سرپرست خانوار و معلولان نیازمند با تأکید بر برنامه ھای اجتماعی محور و خانواده محور، با استفاده از منابع بودجه عمومی دولت و کمک ھای مردمی اقدامات زیر توسط دولت انجام می شود: الف ـ طراحی نظام سطح بندی خدمات حمایتی و توانمند سازی متناسب با شرایط بومی، منطقه ای و گروه ھای ھدف حداکثر تا پایان سال اول برنامه و فراھم نمودن ظرفیت ھای لازم برای استقرار نظام مذکور در طول برنامه. ب ـ اجرای برنامه ھای توانمند سازی حداقل سالانه ده درصد (١٠ %) خانوارھای تحت پوشش دستگاه ھای حمایتی به استثناء سالمندان و معلولین ذھنی، توانمند شده و خروج آنان از پوشش حمایت ھای مستقیم. ج ـ تأمین حق سرانه بیمه اجتماعی زنان سرپرست خانوار نیازمند، افراد بی سرپرست و معلولین نیازمند در طول سالھای اجرای برنامه. د ـ معافیت افراد تحت پوشش سازمانھا و نھادھای حمایتی از پرداخت ھزینه ھای صدور پروانه ساختمانی، عوارض شھرداری و ھزینه ھای انشعاب آب، فاضلاب، برق و گاز برای کلیه واحدھای مسکونی اختصاص یافته به آنھا فقط برای یک بار.» ٣ـ در ماده ١ قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران؛ «الف ایثارگر در این قانون به کسی اطلاق می گردد که برای استقرار و حفظ دستاوردھای انقلاب اسلامی و دفاع از کیان نظام جمھوری اسلامی ایران و استقلال و تمامیت ارضی کشور، مقابله با تھدیدات و تجاوزات دشمنان داخلی و خارجی انجام وظیفه نموده و شھید، مفقودالاثر، جانباز، اسیر، آزاده و رزمنده شناخته شود». 4ـ در ماده 6 قانون جامع خدمات ایثارگران تصریح شده است؛ «مشمولان این قانون برای احداث یک واحد مسکونی با زیربنای مفید تا یکصد و بیست مترمربع و بیست مترمربع تجاری در شھر محل سکونت خود از پرداخت ھزینه ھای عوارض صدور پروانه ھای ساختمانی، عوارض شھرداری و نوسازی برای یک بار با معرفی بنیاد معاف می باشند. مفاد این ماده در احداث مجتمع ھای مسکونی نیز اعمال و مازاد بر تراکم شامل ایثارگران نخواھد بود. تبصره ـ مشمولان این قانون از پرداخت ھر گونه ھزینه انشعاب آب و فاضلاب، برق و گاز و پنجاه درصد (5%) ھزینه خدمات انشعاب آنھا برای یک بار معاف می باشند.» 5 ـ با توجه به مطالب فوق، نظر به این که؛ اولاً ـ بر خلاف مفاد بند و ماده قانونی مذکور که ھیچ گونه مبلغ ریالی جھت معافیت از پرداخت عوارض صدور پروانه ساختمانی قید نشده است، حداکثر مبلغ ریالی معافیت از پرداخت عوارض پروانه ساختمانی تعیین شده است. ثانیاً ـ با وجود تصریح ماده 6 قانون جامع خدمات رسانی به ایثارگران مورخ ١٣٩١/١٠/٢ مجمع تشخیص مصلحت نظام حمایت از ایثارگران («مشمولان این قانون برای احداث یک واحد مسکونی با زیربنای مفید تا یکصد و بیست مترمربع و بیست مترمربع تجاری در شھر محل سکونت خود از پرداخت ھزینه ھای عـوارض صدور پـروانه ھای ساختمانی، عوارض شھرداری و نوسازی برای یک بار با معرفی بنیاد معاف می باشند. مفاد این ماده در احداث مجتمع ھای مسکونی نیز اعمال و مازاد بر تراکم شامل ایثارگران نخواھد بود.») در مصوبه شورای اسلامی شھر صرفاً معافیت از پرداخت عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی ذکر شده و ھیچ گونه اشاره ای به معافیت از پرداخت ھزینه ھای عوارض صدور پروانه ھای ساختمانی، عوارض شھرداری و نوسازی نگردیده است. ثالثاً ـ بر خلاف تصریح ماده 6 قانون مزبور، معافیت از پرداخت عوارض یک واحد مسکونی از ١٢٠ متر مربع به ١5٠ متر مربع افزایش یافته است. بنا به مراتب مصوبه مذکور خلاف قانون بوده و ابطال آن مورد تقاضا است. موجب امتنان است از تصمیم متخذه این سازمان را مطلع فرمایند." متن مصوبه مورد شکایت به قرار زیر است: «برادر گرامی جناب آقای جواد زرین کلاه فرماندار شھرستان شیراز با سلام احتراماً، نامه شماره ٩١46١5٧٧٩/١ـ١٣٩٢/٧/١١ شھرداری مثبوت به شماره ٢٩65١ـ ١٣٩١/٧/١٢ دبیرخانه شورا مبنی بر بررسی پیشنھاد شھرداری در خصوص اصلاح مصوبه ١6١4٢ـ ١٣٨٩/4/١ شورای اسلامی شھر شیراز مبنی بر نحوه حمایت از خانواده شھداء ایثارگران و..... در مورد عوارض و ھزینه ھای صدور پروانه ساختمانی ارسالی از کمیسیون برنامه و بودجه شورا در دویست و ھفتاد و ھفتمین جلسه علنی مورخ ١٣٩١/١٠/٢4 شورای اسلامی شھر شیراز مطرح و مستند به ماده ٧6) ٧١ سابق) اصلاحی قانون شوراھا و ماده ٩ آیین اجرایی نحوه وضع و وصول توسط شوراھای اسلامی شھر، بخش، شھرک مصوب ١٣٧٨/٧/٧ ھیأت وزیران با لایحه اصلاحی در قالب دستورالعمل جھت حمایت از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و بھزیستی شامل پاراگراف الف و ب، ١٠ بند و 5 تبصره به شرح پیوست ممھور به مھر شورا موافقت گردید. خواھشمند است مستند به مواد ٨٣ و ٩٣ اصلاحی قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراھای اسلامی مصوب ١٣٧5/٣/١ مصوبه مذکور را بررسی و نتیجه را به این شورا اعلام نمایند. («دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی» از لحاظ انطباق با قانون)، در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت؛ ١ـ شورای اسلامی شھر شیراز در «دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی» تصویب نموده است؛ الف ـ در مصوبه شماره ٣١٠6٢/ش الف س مورخ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز (تحت عنوان؛ «دستورالعمل حمایتی از خانواده معظم شھدا، جانبازان، ایثارگران و خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی») آمده است: «الف: افراد تحت شمول:١ـ خانواده معظم شھداء: شامل پدر، مادر، ھمسر و فرزندان شھید با گواھی بنیاد شھید و امور ایثارگران. ٢ـ جانبازان، صرفاً شخص جانباز٢5 %و بالاتر با گواھی بنیاد شھید و امور ایثارگران. ٣ـ آزادگان: صرفاً شخص آزاده با ھر مدت زمان آزادگی با گواھی بنیاد شھید و امور ایثارگران. 4ـ ایثارگران: کلیه رزمندگان بسیجی که به صورت داوطلبانه حداقل 6 ماه متوالی و یا ٩ ماه متناوب با گواھی ناحیه مقاومت بسیج حضور در جبھه ھای ھشت سال دفاع مقدس را دارند. 5 ـ خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره): اشخاصی که به عنوان سرپرست خانواده تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) می باشد. 6 ـ خانواده ھای تحت پوشش سازمان بھزیستی: اشخاصی که به عنوان سرپرست خانواده به دلیل داشتن معلولیتھای ذھنی و جسمی تحت پوشش سازمان بھزیستی می باشند. ھمچنین خانواده ھایی که حداقل دو نفر از اعضای خانواده دارای معلولیت ھای ذھنی و جسمی بوده و تحت پوشش سازمان بھزیستی می باشند. ب: میزان معافیت:١ـ خانواده شھدا، جانبازان و آزادگان از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت ١5٠ مترمربع زیر بنای مسکونی تا حداکثر مبلغ پنجاه میلیون ریال برای یک مرتبه بر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد، معاف می باشند. ٢ـ ایثارگران از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت ١5٠ مترمربع زیر بنای مسکونی تا حداکثر مبلغ سی و پنج میلیون ریال برای یک مرتبه بر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد، معاف می باشند. ٣ـ خانواده ھای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و بھزیستی از پرداخت کلیه عوارض صدور مجوز ساختمانی به تناسب یک واحد مسکونی به مساحت 5٠ مترمربع زیربنای مسکونی تا حداکثر مبلغ سی و پنج میلیون ریال برای یک مرتبه بـر روی اراضی و املاکی که امکان صدور مجوز بر روی آنھا برای شھرداری میسر می باشد معاف می باشند. تبصره ١ :افراد مشمول صرفاً به شرطی می توانند از مزایای مزبور استفاده کنند که مالکیت ملک به نام ایشان بوده و مجوز ساختمانی به نام ایشان صادر گردد. تبصره٢ :افراد مشمول معافیت که قبلاً به ھر نحو و به ھر میزان بر اساس قوانین و مصوبات مربوطه از امتیاز معافیت از پرداخت عوارض شھرداری استفاده نموده اند، حق استفاده مجدد از معافیت ذکر شده را ندارند. تبصره٣ :واحد مسکونی با مالکیت جانبازان بالای 5٠ درصد و بالاتر واقع در بافت تاریخی فرھنگی تا ھر زمانی که مالکیت واحد مسکونی متعلق به شخص جانباز می باشد، از پرداخت عوارض نوسازی معاف بوده و مبلغ عوارض این گونه موارد، از اعتبارات ردیف ماده ١٧ توسط شھرداری تأمین خواھد شد. تبصره4 :با توجه به تورم ھای سالانه و امکان افزایش عوارض در ھر سال مقرر گردید به ازای ھر سال ١5 درصد به سقف معافیت عوارض مندرج در این دستورالعمل اضافه شود. تبصره5 :کلیه مصوبات مغایر با این مصوبه از تاریخ لازم الاجرا شدن این مصوبه، لغو می گردد. ـ رئیس شورای اسلامی شھر شیراز» در پاسخ به شکایت مذکور رییس شورای اسلامی شھر شیراز به موجب لایحه شماره ٩6/٣٧6٠/ص ـ ١٣٩6/٩/١١ توضیح داده است که: «ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با سلام با احترام، بازگشت ابلاغ پرونده شماره ٩6٠٩٩٨٠٩٠5٨٠٠6١١ و کلاسه پرونده ٨66/٩6 موضوع درخواست سازمان بازرسی کل کشور در خصوص بر خلاف قانون بودن مصوبه شماره ٣١٠6٢/ش الف س مورخ ٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز با موضوع حمایت از خانواده شھدا و ایثارگران و... دفاعیات این شورا به شرح ذیل تقدیم می گردد. ١ـ سازمان در بند ٢ درخواست ارسالی به ماده ٣٩ قانون برنامه پنجم توسعه استناد کرده است حال آنکه با ابلاغ قانون برنامه ششم توسعه، برنامه پنجم قابلیت استناد ندارد مگر در مواردی که تنفیذ گردیده باشد و در خصوص ماده مذکور چنین نیست. در مواردی که قوانین لازم الاجراء با مصوبات شورا در تعارض ھستند، یقیناً قانون مقدم است و شھرداری و شورا قانون را رعایت می نمایند نه مصوبه را. ٢ـ در بحث لزوم مصوبه شورای اسلامی شھر با عنایت بر اینکه مشکل عزیزان جانباز و خانواده شھدا بحث ساخت و ساز است و در اکثر موارد زیر بنا تا ١5٠ مترمربع است، شورا بر اساس این نیاز، ١٢٠ متر مربع به ١5٠ مترمربع است، شورا بر اساس این نیاز، ١٢٠ مترمربع را به ١5٠ متر مربع افزایش داده اند تا بتوانند مشکلات این قشر از جامعه که برگردن ھمه ما حق دارند را مرتفع نمایند و اصولاً چون عوارض نوسازی بسیار اندک است این موضوع قابل توجه نیست و شورای اسلامی شھر سعی نموده است مشکل اساسی آنھا را مرتفع نماید. النھایه با عنایت به مراتب فوق و جھت خدمات رسانی به خانواده شھداء و جانبازان تقاضای رد درخواست سازمان بازرسی را دارد.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/١٠/٢5 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است. رأی ھیأت عمومیمطابق تبصره ماده ١٨١ قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمھوری اسلامی ایران مصوب سال ١٣٨٩ مقرر شده ھـر گونه تخفیف، بخشودگی حقوق و عـوارض شھرداریھا توسط دولت و قوانین مصوب به تأمین آن از بودجه عمومی سالانه کشور منوط است، در غیراین صورت بخشودگی و تخفیف حقوق و عوارض شھرداریھا ممنوع است. نظر به حکم مذکور، مصوبه شماره ٣١٠6٢/ش الف س ـ ١٣٩١/١٠/٢٧ شورای اسلامی شھر شیراز متضمن معافیت از پرداخت عوارض شھرداریھا به علت مغایرت با حکم قانون یاد شده به عنوان قانون حاکم در زمان تصویب مصوبه و خارج بودن از حدود اختیارات شورای اسلامی شھر مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود. |
| URL : https://www.vekalatonline.ir/articles/173677/رای-شماره-1964-هیات-عمومی-دیوان-عدالت-اداری/ |