رای شماره 571 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال بند 25 از مصوبه سال 1393 شورای اسلامی شهر کرمان

رأی شماره 571 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: ابطال بند 25 از مصوبه سال 1393 شورای اسلامی شهر کرمان ناظر بر برقراری عوارض فروش بلیط کنسرتها و مراسمهای مختلف

14/9/1395 94/399/هـ شماره

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 571 مورخ 1395/8/25 با موضوع:

«ابطال بند25 از مصوبه سال 1393 شورای اسلامی شهر کرمان ناظر بر برقراری عوارض فروش بلیط کنسرتها و مراسمهای مختلف»

جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال میگردد.

مدیرکل هیأت عمومی و سرپرست هیأتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: 1395/8/25 شماره دادنامه: 571

کلاسه پرونده: 399/94

مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای امیرحسین حمیدی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 25 لایحه مصوب مراکز عمومی٬ دولتی و خصوصی برای اجرا در سال 1393 شورای اسلامی شهر کرمان ناظر بر برقراری عوارض فروش بلیط کنسرتها و مراسمهای مختلف (مخصوص گروههایی که از خارج از استان جهت برگزاری اقدام مینمایند)

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر کرمان مبنی بر اخذ 10 %عوارض از کنسرتها و جشنها و برنامههای مختلف را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«شورای اسلامی شهر کرمان به موجب مصوبه معتر ٌضعنه به شهرداران کرمان ابلاغ نموده که تمامی شرکتهای برنامه گذار فرهنگی و هنری و تهیه٬ تولید و تکثیر آثار صوتی بابت فروش بلیط مبلغ 10) %از فروش بلیط) را بابت عوارض به شهرداری کرمان پرداخت نمایند. حال اینکه شرکتهای برگزاری همه تولیدکنندگان آثار صوتی هستند و قسمتی از کار آنها برگزاری مراسم کنسرت میباشد که خدمات عمومی محسوب میگردد٬ لذا با توجه به ماده 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده که دریافت هرگونه مالیات مستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها و ارائهدهندگان خدمات را ممنوع اعلام نموده مصوبه معتر ٌضعنه بر خلاف ماده 52 قانون فوقالذکر بوده و غیرقابل اجرا میباشد. لذا با توجه به اینکه شهرداری کرمان به استناد مصوبه فوقالذکر اقدام به مطالبه عوارض و ارسال آن به کمیسیون ماده 77 قانون شهرداریها و نهایتًا محکومیت شرکت به پرداخت این وجوه و توقیف اموال آنان گردیده رسیدگی و ابطال مصوبه مذکور مورد استدعاست.»

متن مصوبه مورد اعتراض به قرار زیر است:

لایحه مصوب مراکز عمومی٬ دولتی و خصوصی برای اجرا در سال 1393) به ریال) در پاسخ به شکایت مذکور٬ شورای اسلامی شهر کرمان به موجب لایحه شماره 1524 ـ 1394/6/22 پاسخ داده است:

«ریاست محترم هیأت عمومی دیوان عدالت اداری

با سلام:

در خصوص شکایت آقای امیرحسین حمیدی به طرفیت شورای اسلامی شهر کرمان مبنی بر ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر کرمان در جهت اخذ 10 %عوارض از کنسرتها به شماره پرونده 940998090000779 مطالبی را جهت تنویر ذهن حضرتعالی حضورتان معروض میدارد:

قانونگذار اجازه وضع عوارض محلی را در اختیار شورای اسلامی هر شهر قرار داده که بنا به تناسب نیاز شهر در قالب قانون عوارض محلی جهت تأمین هزینههای اداره هر شهر وضع و از ساکنان شهر (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) اخذ نماید که در مانحنفیه شورای اسلامی شهر کرمان حسب وظیفه ذاتی خود در سال 1382 پس از تصویب قانون اصلاح موادی از قانون برنامه توسعه اقتصادی٬ اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و چگونگی برقراری و وصول عوارض و وجوه از تولیدکنندگان و ارائهدهندگان خدمات موسوم به قانون تجمیع عوارض مصوب سال 1381 و بر اساس تبصره 1ماده 5 قانون مارالذکر٬ پس از بحث و تبادل نظر و بررسیهای کارشناسانه نسبت به وضع بهای خدمات شهری از صنوف و کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی اقدام و بر اساس ماده 16 آییننامه اجرایی تجمیع عوارض٬ مصوبه را جهت مراحل قانونی به استانداری کرمان که دارای تفویض اختیار از سوی وزارت کشور بوده ارسال و پس از تأیید در وقت مقرر و در راستای قانون جهت اطلاع عموم در روزنامه آگهی نموده است که عملکرد شهرداری کرمان براساس این قانون در خصوص اخذ بهاء خدمات شهری٬ در رأی شماره 1400 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطابق با قانون و مقررات تشخیص داده شده است٬ لذا یکی از مصوبههایی که مورد اعتراض وکیل محترم به شماره 4170 ـ 1382/12/5 قب ًلا به صورت کلی در هیأت عمومی دیوان مورد تأیید قرار گرفته که پس از تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده که از مورخ 1387/7/1 جایگزین قانون تجمیع عوارض گردید٬ کلیه اقدامات و مصوبات شورای اسلامی شهر بر اساس تبصره 1ماده 50 قانون مذکور (من جمله تأیید وزارت کشور آگهی جهت اطلاع عموم و ...) صورت پذیرفته و بدین ترتیب مصوبه٬ پس از طی مراحل قانونی در شهرداری کرمان٬ ساری و جاری گردیده است. در این خصوص بایستی به استحضار برسانم:

1ـ در خصوص یکی از مستندات ایراد شده در متن دادخواست به موادی از برنامه سوم (موسوم به قانون تجمیع عوارض) بند 16 از ماده 1 قانون تشکیلات و وظایف شوراها و بند 26 از ماده 55 قانون شهرداریها که ادعای نسخ آنها مطرح گردیده است٬ لازم به ذکر است این مواد به عنوان پایه اصلی و اساسی وظایف شوراها بوده و هر چند مدت اعتبار قانون تجمیع عوارض با تصویب قانون مالیات بر ارزش افزوده به اتمام رسیده و این ادعا فاقد وجاهت بوده ولیکن در دفاع باید بیان نمود که یکی از وظایف شورای اسلامی هر شهر وضع عوارض محلی بوده و این عوارض بایستی در راستای قوانین باشد نه اینکه با تصویب قانون تجمیع عوارض٬ این مواد که وظایف ذاتی شوراهای هر شهر را بیان نموده به طور کلی فسخ گردد.

2ـ بر اساس رأی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری طی شماره 219 ـ 1391/4/26 در پرونده کلاسه 89/66 و با توجه به قسمت اخیر  متن دادنامه فوق که عنوان میدارد چون شهرداریها ماهیتًا خودگردان بوده٬ لذا اخذ عوارض به عنوان بهاء خدمات شهری منع قانونی ندارد و به نظر میرسد اخذ بها خدمات شهری مصوب شورای اسلامی شهر کرمان نیز کام ًلا مطابق با نظر قضات محترم میباشد.

در خاتمه بایستی عنوان گردد که شوراهای اسلامی هر شهر و بخش جهت وضع هر یک از عوارض محلی جدید که تکلیف آنها در قانون مشخص نشده باشد موظفند موارد را حداکثر تا پانزده بهمن ماه هر سال برای اجراء در سال بعد تصویب و اعلام عمومی نمایند. بنابراین با توجه به اینکه بهاء خدمات تصویبی در راستای وظایف و اختیارات مطرح در بند 16 ماده 76 قانون تشکیلات٬ وظایف و انتخابات شورای اسلامی کشور بوده و هدف از وضع آن اخذ بهاء خدمات ارائـه شده از کلیه سـاکنان و اشخاص حقوقی و حقیقی شهر بـوده لـذا ایـن امـر شرعًا و قانونًا صحیح نمیباشد کـه شهرداری این بها را از منازل مسکونی و یا مغازههای کوچک وصول و بانکها که خواهان بیشترین خدمات از شهرداری بوده با این استناد٬ از پرداخت این بها٬ معاف و بار هزینه آنها به اقشار دیگر تحمیل شود. علیای حال با عنایت به مراتب فوق در صورتی که این مصوبه مورد ابطال قرار گیرد شهرداریها در جهت ارائه خدمات به شهروندان دچار مشکل گردیده و در نتیجه اداره امور شهر دچار رکود میشود بدین ترتیب تقاضای رد دادخواست تقدیمی مستدعی است.»

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1395/8/25 با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.

رأی هیأت عمومی مطابق ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387/2/٬17 برقراری هر گونه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و نیز ارائه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آنها معین شده است٬ همچنین برقراری عوارض به درآمدهای مأخذ محاسبه مالیات٬ توسط شوراهای اسلامی شهرها و سایر مراجع ممنوع اعلام شده است و به موجب ماده 52 قانون یاد شده برقراری و دریافت عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان کالاها و ارائهدهندگان خدمات ممنوع است. همچنین در بند الف ماده 38 قانون مذکور٬ نرخ عوارض خدمات تعیین شده است. بنا به مراتب بند 25 از لایحه مصوب مراکز عمومی دولتی و خصوصی برای اجرا در سال 1393 مصوب شورای اسلامی شهر کرمان مبنی بر اخذ عوارض از فروش بلیط کنسرتها و مراسمهای مختلف که از مصادیق ارائه خدمات و مأخذ محاسبه مالیات محسوب میشود و مطابق مقررات پیش گفته اخذ عوارض از آنها ممنوع است٬ خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع میباشد و به استناد بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آییندادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال میشود.

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی