نامه وارده

سؤال: آیا ماده94 قانون مجازات اسلامی 1392 درخصوص تعلیق مجازات نوجوانان ناسخ مواد خاص مانند تبصره یک ماده قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و تبصره3 ماده 703 قانون مجازات اسلامی 1375 می‌باشد یا خیر؟

پاسخ: قانون‌گذار در فصل دهم قانون مجازات اسلامی1392 مقررات خاصی در مورد جرایم ارتکابی اطفال و نوجوانان وضع نموده است و از حیث شمول این مقررات تفاوتی بین جرایم ارتکابی متهمان نوجوان نیست.لذا با توجه به اطلاق ماده 94 قانون مجازات اسلامی 1392 که در فصل مذکور آمده، دادگاه می‌تواند در تمام جرایم تعزیری ارتکابی توسط نوجوانان، صدور حکم را به تعویق اندازد یا اجرای مجازات را معلق کند؛ بنابراین مقررات اشاره شده در استعلام شامل متهمان نوجوان نمی‌گردد و همچنین ممنوعیت‌های مقرر در ماده 71 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز مصوب3ر10ر1392، با توجه به ماده 94 قانون مجازات اسلامی 1392 درخصوص مصادیق منطبق با ماده صدر‌الذکر شامل متهمان نوجوان نمی‌گردد.

سؤال: با توجه به اینکه در ماده 454 قانون مجازات اسلامی مصوب1392 در ادامه اثبات دیه علاوه بر قسامه ادله اثبات دیون و ضمان مالی پذیرفته شده است، آیا منظور همان ادله ذکر شده در آیین‌دادرسی مدنی است؟ در صورت مثبت بودن حال اگر شاهدین قضیه در مورد اتهام ایراد ضرب و جرح عمدی با چاقو در دادگاه جرح شود و مدعی خصوصی دلیل دیگری نداشته باشد و نامبرده(مدعی خصوصی) از دادگاه تقاضای سوگند نماید، آیا در راستای ماده 270 به بعد از قانون آیین دادرسی مدنی امکان صدر قرار اتیان سوگند و صدور رأی فقط از حیث اثبات دیه وجود دارد یا خیر؟

پاسخ: اولاً ـ طبق ماده 208 قانون مجازات اسلامی 1392، حدود و تعزیرات با سوگند، نفی یا اثبات نمی‌شوند، لکن قصاص، دیه، ارش و ضرر و زیـان ناشــی از جرم مطابق قانون با سوگند اثبات می‌گردد.

ثانیاً ـ با توجه به ماده 454 قانون مذکور، ادله اثبات دیه، علاوه بر قسامه همان ادله اثبات دیون و ضمان مالی است. بنابراین دیه مربوط به ضرب و جرح عمدی با سوگند قابل نفی و اثبات است و تشریفات آن مطابق مقررات قانون مجازات اسلامی و آئین دادرسی مدنی از مواد‌270 الی 279 است.

سؤال: مطابق تبصره 2 ماده 339 قانون آئین دادرسی مدنی در صورتی که دادخواست خارج از مهلت داده شود. به موجب قرار دادگاه صادر کننده بدوی رد می‌شود.

این قرار ظرف بیست روز قابل اعتراض در مرجع تجدیدنظر است. چنانچه اعتراض به این قرار ناقص یا خارج از مهلت باشد چه مرجع صلاحیت رسیدگی به آن را دارد(دادگاه تجدید نظر یا بدوی)؟

با توجه به اینکه در صورت صدور قرار مجدد توسط دادگاه بدوی و تکرار عمل از سوی تجدید نظر خواه موجبات ایجاد تسلسل و دور فراهم می‌گردد که با توجه به مختومه شدن پرونده موجب تضییع حقوق تجدید نظر خوانده می‌گردد.

پاسخ: اعتراض به صدور قرار رد دادخواست تجدید نظر خواهی مستلزم تقدیم دادخواست نیست و بنابراین در فرض استعلام، اخطار رفع نقص نیز موضوعیت نداشته و دادگاه بدوی مکلف است پرونده را با وضع موجود جهت رسیدگی به اعتراض به قرار مزبور به دادگاه تجدیدنظر استان ارسال دارد. بنابراین، صدور قرار رد اعتراض نسبت به رد دادخواست تجدید نظرخواهی و در نتیجه حدوث تسلسل منتفی است.

سؤال: چنانچه زوجی طبق دادنامه قطعی به پرداخت مهریه محکوم شده باشد و دارایی وی صرفاً مبلغی حدوداً 10 الی 20‌میلیون‌تومان رهن یک منزل مسکونی باشد که در آن به سر می‌برد آیا می‌توان به عنوان اموال و دارایی وی درخصوص موضوع مذکور توقیف و به دائن پرداخت کرد یا پول رهن منزل از مستثنیات دین محسوب می‌گردد؟

پاسخ: در فرض سؤال، مبلغ ودیعه متعلق به مستأجر که به اعتبار آن، مورد اجاره به عنوان محل سکونت و تنها سر پناه وی در اختیارش قرار گرفته، جزء مستثنیات دین محسوب و مشمول بند الف ماده 524 قانون آئین دادرسی دادگاه‌های عمومی و انقلاب در امور مدنی مصوب 1379 است و قابل توقیف برای استیفاء محکوم به نیست.