رای شماره 1907 هیات عمومی دیوان عدالت اداری ، موضوع نحوه صدور حکم بازنشستگی کارکنان غیر عیات علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی |
12/12/1393 93/1018شماره تاریخ دادنامه: 27/11/1393 شماره دادنامه: 1907 کلاسه پرونده: 93/1018 مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: آقای محمدرضا دلاوری موضوع شکایت و خواسته: اعلام تشابه در آراء صادرشده از شعب دیوان عدالت اداری گردش کار: آقای محمدرضا دلاوری به موجب نامه شماره 11899/27433ـ 27/11/1392 اعلام کرده است که: احتراماً، ضمن ارسال آراء مشابه صادر شده از شعب مختلف دیوان عدالت اداری، درخصوص لازمالاجراء بودن آییننامه استخدامی عضای غیر هیأت علمی دانشگاه تهران و الزام سازمان بازنشستگی کشوری و دانشگاه تهران به رعایت آییننامه مذکور در خصوص صدور احکام بازنشستگی و مندرجات آن، به منظور ایجاد وحدت رویه وفق ماده 90 قانون تشکیلات و آییندادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، به استحضار میرسد: 1ـ دانشگاههای تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان، از سال 1367 که قانون تشکیل هیأت امنای دانشگاهها تصویب شده است، رسماً دارای هیأت امنا بوده و هیأت امنا مرجع صالح برای وضع مقرره و آییننامه در امور اداری، استخدامی، مالی و تشکیلاتی دانشگاهها است. با تصویب بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سال 1384 این موضوع با صراحت بیشتری مورد تأیید قرار گرفت. بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب سال 1390 نیز ضمن تأکید مجدد بر مفاد بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم، برای از بین بردن هر نوع شبهه، صراحتاً مقرر داشت که امور مالی، اداری، استخدامی و تشکیلاتی دانشگاهها صرفاً بر مبنای آییننامهها و مصوبات هیأت امنا اداره شده و از شمول مقررات عام اداری، مالی و استخدامی از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون مناقصات عمومی خارج هستند. 2ـ با تصویب بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم، آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه تهران، به تصویب هیأت امنای دانشگاه تهران رسیده و پس از تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از تاریخ 1/12/1390، لازم الاجراء شده است. از تاریخ مزبور کلیه احکام کارگزینی کارکنان غیر هیأت علمی دانشگاه تهران، بر مبنای آییننامه مزبور صادر شده، کسورات بازنشستگی نیز کسر و به صندوق بازنشستگی کشوری واریز شدهاست. 3ـ از سال 1391 تعدادی از کارمندان غیر هیأت علمی دانشگاه تهران، بازنشسته شده و احکام آنان مطابق آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه تهران (مصوب هیأت امناء) صادر و به سازمان بازنشستگی کشوری (استان تهران) ارسال شدهاست. اما آن سازمان، از تأیید حکم بازنشستگی و برقراری حقوق این افراد خودداری کرده و اصرار دارد که احکام بازنشستگی آنان باید بر مبنای قانون مدیریت خدمات کشوری، صادر شود. 4ـ به دنبال آن، دانشگاه تهران موضوع را از معاونت حقوقی ریاست جمهوری استعلام کرده است. معاونت مزبور طی نامه شماره 5017/16138ـ 16/1/1391 اعلام داشته که دانشگاهها تابع آییننامه استخدامی مصوب هیأت امنا هستند و سازمان بازنشستگی ملزم به صدور احکام بازنشستگی مطابق آییننامه است. با امتناع آن سازمان از صدور احکام بازنشستگی، کارکنان دانشگاه تهران ناگزیر علیه دانشگاه و سازمان بازنشستگی کشوری در دیوان عدالت اداری اقامه دعوا کردند. شعب متعدد دیوان عدالت اداری، ضمن اعلام لازم الاجرا بودن آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاه تهران و رد دفاعیات سازمان بازنشستگی کشوری،تاکنون بیش از سی دادنامه به نفع کارکنان دانشگاه تهران و الزام سازمان بازنشستگی و دانشگاه بر صدور احکام بازنشستگی مطابق آییننامه استخدامی دانشگاه تهران صادر کردهاند. با عنایت به مراتب فوق و با توجه به این که تعداد زیادی از کارکنان غیر هیأتعلمی دانشگاهها در آستانه بازنشستگی قرار دارند، برای جلوگیری از تقدیم دادخواستهای متعدد و تضییع وقت قضات دیوان عدالت اداری، خواهشمند است دستور فرمایید، به منظور تسری احکام صادر شده نسبت به موضوعات مشابه، مطابق ماده 90 قانون تشکیلات و آییندادرسی دیوان عدالت اداری، دادنامههای قطعی صادر شده جهت ایجاد وحدت رویه در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مطرح و مورد رسیدگی قرار گیرد. گردشکار پروندهها و مشروح آراء به قرار زیر است: الف: شـعبه سـوم دیوان عدالـت اداری در رسـیدگی به پرونـده شـماره 9109980900099555 با موضوع دادخواست آقای حسین امینی کاشانی به طرفیت 1ـ سازمان بازنشستگی کشوری 2ـ دانشگاه تهران و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیرهیأتعلمی، به موجب دادنامه شماره 9209970900300699ـ 25/3/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: با بررسی اوراق و محتویات پرونده و مضمون لوایح طرف شکایت، نظر به این که هیأت امنای دانشگاه با استفاده از اختیارات ناشی ازبند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه در مورد کارکنان غیر هیأت علمی به شرح تبصره (5) بند (5) ماده 4 و 5 آییننامه اداری واستخدامی اعضای غیر هیأت علمی فوقالعاده جذب آنان را مستمر و مشمول کسور بازنشستگی دانسته و مصوبه مورخ 7/12/1391 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی ریاست جمهوری نیز بر همین مبنی تأکید دارد. بنابراین حکم به الزام خواندگان به اصلاح حکم کارگزینی و بازنشستگی شاکی و لحاظ فوقالعاده جذب کارکنان غیرهیأتعلمی در حقوق بازنشستگی و پرداخت مطالبات معوقه شاکی صادر و اعلام میشود. رأی دیوان قطعی است. ب: شعبه دوم دیوان عدالت اداری در رسیدگی به پرونده شماره 9109980900080871 با موضوع دادخواست آقای حبیب اصغری نژاد به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی، به موجب دادنامه شماره 9209970900200287 ـ26/3/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: خواسته شاکی به شرح دادخواست، تقاضای الزام دانشگاه طرف شکایت به صدور حکم بازنشستگی براساس ماده 77 آیین نامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهش و فناوری و الزام سازمان بازنشستگی به تأیید آن است. با بررسی اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه لوایح جوابیه مشتکی عنهما ثبت شده به شمارههای 3578ـ16/11/1391 و 335ـ8/2/1392 دفتر این شعبه، نظر به این که به موجب بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم مصوب 27/12/1384 دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی، فرهنگستانهای تخصصی براساس آییننامهها، مقررات اداری، مالی، استخدامی و تشکیلات خاص هیأتهای امنای مربوطه که به تنفیذ وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حسب مورد میرسد بدون الزام به رعایت قانون محاسبات عمومی قانون استخدام کشوری و سایر قوانین و مقررات عمومی اداری، مالی و استخدامی اداره خواهند شدو مطابق بند ب ماده 20 قانون برنامه پنج ساله پنجم مصوب 15/10/1389 با اضافه کردن (بدون الزام به رعایت قانون مدیریت خدمات کشوری و قانون برگزاری مناقصات) تنفیذ شده است و با توجه به این که ماده 77 آییننامه صدرالذکر مورد استناد شاکی مصوب هیأت امنای دانشگاه مشتکی عنه که با تأیید وزیر علوم تحقیقات و فناوری طی شماره 273298/15ـ 27/12/1390ابلاغ و اجرای آن از 1/12/1390 اعلام کرده است مبنای تعیین حقوق بازنشستگی را میانگین کلیه حقوق و مزایای مستمر مشمول کسور بازنشستگی «حقوق رتبه و پایه، فوقالعادههای شغل، جذب، ویژه، سختی کار مدیریت و تفاوت تطبیق» در دو سال پایان خدمت با اعمال ضریب حقوقی سال بازنشستگی مقرر داشته است. بنابراین خواسته موجه تشخیص و مستنداً به بندهای مادتین مذکور قانون برنامه چهارم و پنجم و با رعایت ماده 7 و 14 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 به وارد دانستن شکایت دایر بر الزام مشتکی عنه ردیف اول به صدور حکم بازنشستگی براساس ماده 77 آییننامه یاد شده و تکلیف سازمان بازنشستگی کشوری (مشتکی عنه ردیف دوم) به تأیید آن و صدور حکم بازنشستگی و برقراری حقوق بر مبنای آییننامه مذکور در حق مشارالیه حکم صادرو اعلام میشود. رأی دیوان قطعی است. ج: شـعبه سـوم دیوان عدالـت اداری در رسیـدگی به پرونده شـماره 9109980900093254 با موضوع دادخواست آقای حسن خطیب پور به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی به موجب دادنامه شماره 9209970900300728 ـ25/3/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: با توجه به اوراق و محتویات پرونده و مضمون لوایح مشتکی عنهما نظر بر این که هیأت امنای دانشگاه تهران با استفاده از اختیارات بندت ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه و بند ب ماده 20 قانون توسعه پنجم فوقالعاده جذب اعضای غیر هیأت علمی را که ماهیت مستمر دارد جهت پرداخت مورد تصویب قرار داده است و با عنایت به این که مزایای مستمر مشمول کسور بازنشستگی است و با عنایت به مصوبه شماره 45232/91/200 ـ 23/12/1391 معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیسجمهور به الزام خواندگان به لحاظ فوقالعاده جذب اعضای غیر هیأت علمی و حقوق بازنشستگی حکم صادر و اعلام میشود. رأی دیوان قطعی است. د: شـعبه دوم دیـوان عدالـت اداری در رسـیدگی به پرونده شـماره 9109980958001489 با موضوع دادخواست آقای حبیب اله سگری به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی وپرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی، به موجب دادنامه شماره 9209970900200185ـ30/2/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: درخصوص دادخواست آقای حبیب اله عسگری به طرفیت دانشگاه تهران و سازمان بازنشستگی کشوری به خواسته کسر کسورات ازفوقالعاده جذب هیأت امنا و برقراری حقوق بازنشستگی با احتساب فوقالعاده جذب با توجه به محتویات پرونده و پاسخهای واصله نظر به این که مطابق بند (ب) ماده 20 قانون برنامه پنجم مصوب 1389 دانشگاهها، مراکز و مؤسسات آموزش عالی و پژوهش وفرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی، وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط میباشند بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی به ویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات والحاقات بعدی آنها فقط در چهارچوب مصوبات و آییننامه مالی، معاملاتی و اداری، استخدامی، تشکیلاتی مصوب هیأت امناء که حسب مورد به تأیید وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی میرسد عمل مینماید و برابر بند (الف) ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه مصوب 1383 هم مقرر بوده که صرفاً براساس آییننامهها و مقررات اداری، مالی، استخدامی و تشکیلاتی خاص مصوب هیأتهای امنا مربوطه اقدام شود و آییننامههایی که بر مبنای قانون برنامه چهارم تصویب و تأیید شده، تا تصویب آییننامه جدید معتبر بودهاست. بنابراین برقراری فوقالعاده جذب هیأت امنا برای کارکنان غیر هیأت علمی که در حکم کارگزینی درج شده قانونی است و دفاع سازمان بازنشستگی و استناد به ماده 106 قانون مدیریت خدمات کشوری در مبنای محاسبه کسور بازنشستگی و برقراری حقوق بازنشستگی (که ناظر بر کارمندان مشمول قانون مدیریت خدمات کشوری است برای کارکنان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی که تابع آییننامهها و مقررات اداری، مالی، استخدامی و تشکیلاتی خاص مصوب هیأتهای امناء میباشند) مردود است و مصوبه شماره 45234/91/200 ـ 23/12/1391 شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی هم مؤید این امر است، بنابراین خواسته موجهاست لذا به وارد دانستن شکایت شاکی و الزام دانشگاه به پرداخت کسورات از فوقالعاده جذب و برقراری حقوق بازنشستگی توسط سازمان بازنشستگی کشوری با احتساب فوقالعاده مذکور حکم صادر میشود. رأی دیوان قطعی است. هـ: شـعبه سـیزدهم دیوان عدالت اداری در رسـیدگی به پرونـده شـماره 9109980900095587 با موضوع دادخواست آقای سیدعباس طباطبایی مزرعه نو به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدورحکم بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیرهیأتعلمی به موجب دادنامه شماره 9209970901300418ـ 28/2/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: نظر به اوراق پرونده و ملاحظه اظهارات شاکی و مستندات ابرازی از ناحیه وی و همچنین لوایح دفاعیه سازمانهای مشتکی عنه از آن جا که به موجب بند ب ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه، قانونگذار به هیأتهای امنای دانشگاهها اجازه برقراری مجدد و پرداخت فوقالعاده جذب کارکنان غیر هیأت علمی را اعطا کرده است با توجه به مستندات ابرازی از آن جا که فوقالعاده مذکور به شاکی پرداخت و از آن کسور بازنشستگی کسر شده مقررات نامبرده مدیریت خدمات کشوری نافی این اجازه قانونی قانونگذار نبوده، لذا شکایت شاکی وارد تشخیص و به محاسبه و پرداخت حقوق بازنشستگی شاکی براساس آییننامه استخدام غیر هیأت علمی از جمله فوقالعاده جذب که به طور مستمر بوده پرداخت و از آن کسور بازنشستگی کسر شده حکم صادر و اعلام می دارد. رأی دیوان قطعی است. و: شـعبـه دوم دیـوان عـدالـت اداری در رسـیـدگـی به پـرونـده شـمـاره 9109980900086714 با موضوع دادخواست آقای حمیدرضا عباسی به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی وپرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیرهیأت علمی به موجب دادنامه شماره 9209970900200286ـ26/3/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: خواسته شاکی به شرح دادخواست تقاضای الزام دانشگاه طرف شکایت به صدور حکم بازنشستگی براساس ماده 77 آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهش و فناوری و الزام سازمان بازنشستگی به تأیید آن است. با بررسی اوراق و محتویات پرونده و ملاحظه لوایح جوابیه مشتکی عنهما ثبت شده به شمارههای 3918 ـ 12/12/1391 و342 ـ 8/2/1392 دفتر این شعبه، نظر به این که به موجب بند الف ماده 49 قانون برنامه چهارم مصوب 27/12/1384 دانشگاهها،مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی، فرهنگستانهای تخصصی براساس آییننامهها، مقررات اداری، مالی، استخدامی وتشکیلات خاص هیأتهای امنای مربوطه که به تنفیذ وزرای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حسب موردمیرسد بدون الزام به رعایت قانون محاسبات عمومی قانون استخدام کشوری و سایر قوانین و مقررات عمومی اداری، مالی و ز: شـعبه سـوم دیوان عدالـت اداری در رسـیدگی به پرونده شـماره 9209980900001703 با موضوع دادخواست آقای محمدعلی غنی پور به طرفیت 1ـ دانشگاه تهران 2ـ سازمان بازنشستگی کشوری و به خواسته الزام خواندگان به صدور حکم بازنشستگی و پرداخت حقوق بازنشستگی براساس آییننامه استخدامی اعضای غیر هیأت علمی، به موجب دادنامه شماره 9209970900300883ـ 10/4/1392، مفاداً به شرح آینده به صدور رأی مبادرت کرده است: با توجه به اوراق و محتویات پرونده و مضمون لایحه دانشگاه تهران نظر به این که مطابق بند «الف» ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه و بند «ب» ماده 20 قانون برنامه پنجم توسعه دانشگاهها از حیث مقررات اداری و مالی بودن الزام به تبعیت از قوانین دیگر تابع مصوبات هیأت امنای دانشگاه میباشند و هیأت امنای دانشگاه به شرح فوق، آییننامه استخدامی اعضای هیأت علمی را تصویب و مشمول کسور بازنشستگی دانسته است. بنابراین به الزام خواندگان به کسر کسورات بازنشستگی براساس مقررات موضوع مصوبه صدرالذکر و لحاظ آن در حقوق بازنشستگی حکم صادر و اعلام می دارد. رأی دیوان قطعی است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ یاد شده با حضور رؤسا، مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد. پس از بحث و بررسی، با اکثریت آراء به شرح آینده به صدور رأی مبادرت میکند. رأی هیأت عمومی 1ـ به موجب بند ب از ماده 20 قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مقرر شده است، دانشگاهها، مراکز و موسسات آموزش عالی و پژوهشی و فرهنگستانهایی که دارای مجوز از شورای گسترش آموزش عالی وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سایر مراجع قانونی ذیربط هستند، بدون الزام به رعایت قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی بویژه قانون محاسبات عمومی، قانون مدیریت خدمات کشوری، قانون برگزاری مناقصات و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها و فقط در چارچوب مصوبات و آییننامههای مالی، معاملاتی و اداری ـ استخدامی ـ تشکیلاتی مصوب هیأت امناء که حسب مورد به تأیید وزراء علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت و درمان و آموزش پزشکی و در مورد فرهنگستانها به تأیید رئیس جمهور میرسد عمل کنند. 2ـ مطابق ماده77 آییننامه استخدامی اعضای غیرهیأتعلمی دانشگاهها و موسسـات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری مصوب هیأت امنای دانشگاه تهران که به تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری رسیده و به موجب شماره 273298/15ـ 27/12/1390 ابلاغ شده، مقرر شده است که مبنای تعیین حقوق بازنشستگی عضو موسسه، میانگین کلیه حقوق و مزایای مستمر مشمول کسور بازنشستگی (حقوق رتبه و پایه، فوقالعادههای شغل، فوقالعادههای جذب، فوقالعاده ویژه، فوقالعاده سختی کار، فوقالعاده مدیریت و تفاوت تطبیق) در دو سال منتهی به پایان خدمت وی با اعمال ضریب حقوقی سال بازنشستگی است. با توجه به مراتب،اعضای غیر هیأت علمی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی پژوهشی و فناوری تابع مصوبات هیأت امناء هستند و قوانین و مقررات عمومی حاکم بر دستگاههای دولتی از جمله قانون مدیریت خدمات کشوری بر وضعیت آنان حاکمیت ندارد و مصوبه هیأت امناء که به تأیید وزیر رسیده و در ماده 77 مبنای تعیین حقوق بازنشستگی مشخص شده است برای دانشگاه متبوع شکات پروندههای موضوع پرونده حاضر و صندوق بازنشستگی متبوع مستخدم موصوف الزامی است. از این رو آراء صادر شده به شرح مندرج در گردش کار صحیح تشخیص میشود و در اجرای ماده 90 قانون تشکیلات و آییندادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، مفاد آراء مذکور با استدلال پیش گفته به عنوان رأی ایجاد رویه تصویب میشود. این رأی برای سایر شعب دیوان عدالت اداری، ادارات و اشخاص حقیقی و حقوقی مربوط لازمالاتباع است. محمدجعفر منتظری ـ رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری |
URL : https://www.vekalatonline.ir/articles/106108/رای-شماره-1907-هیات-عمومی-دیوان-عدالت-اداری-،-موضوع-نحوه-صدور-حکم-بازنشستگی-کارکنان-غیر-عیات-علمی-دانشگاهها-و-موسسات-آموزش-عالی/ |