رأی شماره ١٩١٩ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال بند الف ردیف امتیازات و سھمیھ ھای قانونی از دفترچھ راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی در شھریور ماه ١٣٩6 با عنوان امتیاز بومی بودن
آرای ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
مرجع تصویب: ھیات عمومی دیوان عدالت اداری
شماره ویژه نامھ: ١١٣٧
پنج شنبھ،٢٣ اسفند ١٣٩٧
سال ھفتاد و پنج شماره ٢١55٨
رأی شماره ١٩١٩ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: ابطال بند الف ردیف امتیازات و سھمیھ ھای قانونی از دفترچھ راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی در شھریور ماه ١٣٩6 با عنوان امتیاز بومی بودن
٢4/١١/١٣٩٧ ٩6٠١4٣٧ شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
با سلام
یک نسخه از رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه ٩٧٠٩٩٧٠٩٠5٨١١٩١٩ مورخ ١٣٩٧/١٠/١١ با موضوع: « ابطال بند الف ردیف امتیازات و سھمیه ھای قانونی از دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی در شھریور ماه ١٣٩6 با عنوان امتیاز بومی بودن » جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
تاریخ دادنامه: ١٣٩٧/١٠/١١ شماره دادنامه: ١٩١٩ شماره پرونده: ١4٣٧/٩6
مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای سجاد مرتضوی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند الف ردیف امتیازات و سھمیه ھای قانونی از دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی در شھریور ماه ١٣٩6 با عنوان امتیاز بومی بودن
گردش کار: شاکی به موجب دادخواست و لایحه تکمیلی ابطال بند الف ردیف امتیازات و سھمیه ھای قانونی از دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی در شھریور ماه ١٣٩6 با عنوان امتیاز بومی بودن را خواستار شده و در جھت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
«با صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و اھداء سلام و تحیت محضر ریاست دیوان عدالت اداری احتراماً بدینوسیله به استحضار می رساند اینجانب سجاد مرتضوی فرزند علی، فارغ التحصیل مقطع فوق لیسانس رشته جغرافیا و برنامه ریزی شھری با توجه به دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 که در تاریخ ١٣٩6/٣/٢٩ از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور با ھمکاری سازمان سنجش آموزش کشور منتشر گردید در این آزمون استخدامی برای کد شغل محل ١٢٢6٣/وزارت آموزش و پرورش/ دبیری جغرافیا (آزاد)/ البرز ـ کرج/ با ظرفیت پذیرش ٣ نفر (مرد) به عنوان داوطلب غیربومی شرکت نمودم. این آزمون در تاریخ ١٣٩6/6/٣ برگزار گردید و با اعلام نتایج اولیه در تاریخ ١٣٩6/٧/5 بنده با کسب بالاترین نمره مکتسبه (6١/٨١) که بدون اعمال سھمیه و ضریب بومی محاسبه گردیده است تعیین کننده حدنصاب استان البرز (نصف بالاترین نمره مکتسبه) در رشته مزبور بودم. این در حالی است که نمره داوطلبان بومی شھرستان کرج و استان البرز ھر کدام به ترتیب به میزان 4٠ و ٢٠ ِ درصد نمره مکتسبه آنھا افزایش داشته است. قابل ذکر است این افزایش در نمرات داوطلبان بومی، افزایش در نمره میانگین کل دروس تخصصی و عمومی است. به طور نمونه در کارنامه یکی از داوطلبان آن طور که مشاھده نمودم نمره مکتسبه بعد از اعمال ضریب بومی از تقریباً ٣٩ به 55 افزایش یافته بود. به عبارت اُخری نمره کل اولیه آزاد این داوطلب بومی شھرستان از حاصل ضرب نمره مکتسبه در عدد ١/4 به دست آمده است. این ضریب بومی به حدی مھم است که اگر در یک کلاس، دانشجویی را فرض کنیم که معدل کل دروس او ١٣ باشد با افزایش چھل درصدی (یعنی ضریب ١/4) این معدل به بیش از ١٨ بالغ می گردد و زحمات دانشجویان ممتاز را به ھدر می دھد.
اکنون با این مقدمه وارد طرح موضوع اصلی شکایت می شوم. در دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی کشور، در بخش اول ـ توضیحات عمومی، شرایط عمومی استخدام ذکر شده است که از جمله آنھا شرایط سنی است که بطور کلی برای دستگاه ھای اجرایی تعریف شده است. مثلاً حداکثر سن داوطلبان آزمون برای مدرک تحصیلی لیسانس ٣5 سال در نظر گرفته شده است. در این بخش در ذیل امتیازات و سھمیه ھای قانونی، عنوان «الف) امتیاز بومی بودن» ذکر شده که بند اول آن بدین شرح است: نمره داوطلبان بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از آزمون و مصاحبه استخدامی و صرفاً در صورت کسب حدنصاب آزمون در مرحله معرفی برای مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد. اما در بخش شرایط اختصاصی برخی از دستگاه ھای اجرایی کشور، در مواردی، شرایط عمومی ذکر شده در ابتدای دفترچه را بنابر الزامات و یا ملاحظات اداری، نھادی و سازمانی آن دستگاه تغییر دادھ اند. مثلاً وزارت امور خارجه در سطر اول صفحه ١٣ دفترچه راھنمای آزمون در خصوص شرایط سنی، برای مدرک تحصیلی لیسانس حداکثر سن را از ٣5 سال به ٣٠ سال تغییر داده است. این تغییر سنی بدین معناست که دیگر شرایط سنی ذکر شده در بخش توضیحات عمومی دفترچه (صفحه ٢) برای داوطلبان ردیف ھای شغلی وزارت امور خارجه کان لم یکن تلقی می شود. در بخش اختصاصی دفترچه راھنمای آزمون استخدامی، وزارت آموزش و پرورش تنھا دستگاه اجرایی است که در خصوص شرایط بومی به ذکر توضیحاتی در دو بند در صفحه ١٠ دفترچه می‐ پردازد که بدین شرح است:
ـ صد درصد (١٠٠%) سھمیه ھای استخدامی در استانھای ایلام، آذربایجان غربی (به استثنای مناطق ١ و ٢ شھرستان ارومیه)، بوشھر، سیستان و بلوچستان، چھارمحال بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، کردستان، کھگیلویه و بویر احمد، ھرمزگان، شھرستان جیرفت و کھنوج در استان کرمان به نیروھای بومی محل مورد تقاضا (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) اختصاص می یابد.
ـ در سایر استانھا و مناطق امتیاز داوطلبان بومی/بخش/شھر/شھرستان (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) با اعمال ضریب یک و چھار دھم (١/4) و برای افراد بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و برای افراد غیربومی استان با ضریب (١) در آزمون کتبی محاسبه می گردد.
در بند آخر صفحه ١٠ دفترچه، مربوط به شرایط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش به تأثیر ضریب بومی منحصراً در آزمون کتبی تصریح شده است و از تأثیر مجدد این ضریب در نمرات مصاحبه صرف نظر شده است اما سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان صادر کننده کارنامه از اعمال این بند در محاسبه نمرات نھایی داوطلبان امتناع نموده و مبنای محاسبه نمرات نھایی داوطلبان را بر اساس شرایط عمومی بومی بودن در صفحه ٣ دفترچه راھنمای آزمون قرار داده است و مراجعه و اعتراض بنده در این خصوص به وزارت آموزش و پرورش، سازمان سنجش آموزش کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور نتیجه بخش نبوده است. بررسی متن دفترچه راھنمای آزمون استخدامی وزارت آموزش و پرورش در سومین آزمون متمرکز دستگاه ھای اجرایی کشور در سال ١٣٩5 نشان می دھد که در این دفترچه صریحاً تأثیر ضریب بومی در ھر حیطه از آزمون مشترک و مصاحبه استخدامی بیان شده است و نظیر دفترچه چھارمین آزمون استخدامی (سال ١٣٩6) برای ردیف ھای شغلی وزارت آموزش و پرورش به تأثیر ضریب بومی در آزمون کتبی منحصر نمی شود و در صفحه ٨ و ٩ دفترچه سومین آزمون استخدامی (سال ١٣٩) (برای ردیف ھای شغلی وزارت آموزش و پرورش، در ذیل عنوان امتیازات و سھمیه ھای قانونی، در دو بند به امتیاز «بومی بودن» می پردازد که بدین شرح است:
صد در صد (١٠٠%) سھمیه ھای استخدامی در استانھای ایلام، آذربایجان غربی (به استثنای شھرستان ارومیه)، بوشھر، سیستان و بلوچستان، چھار محال بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، کردستان، کھگیلویه و بویر احمد، ھرمزگان، شھرستان جیرفت و کھنوج در استان کرمان به نیروھای بومی محل مورد تقاضا (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) اختصاص می یابد.
در سایر استانھا و مناطق امتیاز بومی/بخش/شھر/شھرستان (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) با اعمال ضریب یک و چھار دھم (١/4) و نمره مکتسبه برای افراد بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و برای افراد غیربومی استان با ضریب (١) در ھر حیطه از امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد.
اھمیت اعمال ضریب بومی در مرحله مصاحبه تا حدی است که اینجانب علی رغم کسب بالاترین نمره مکتسبه در آزمون کتبی و اخذ نمره ٩٢/٣١ در مرحله مصاحبه، در بین پذیرفته شدگان نھایی قرار نگرفتم که علت اصلی آن تأثیر ضریب 4٠ درصدی بومی در نمره مصاحبه است چرا که سقف نمره داوطلب غیربومی ١٠٠ است در حالی که برای داوطلبان بومی، سقف نمره تا ١4٠ افزایش می یابد.
با توجه به اینکه اینجانب در زمان ثبت نام آزمون، با عنایت و التفات به بند دوم امتیازات بومی شرایط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش (ذکر شده در صفحه ١٠ دفترچه راھنمای آزمون استخدامی دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 ) که منحصراً به تأثیر این ضریب در نمره کتبی داوطلبان بومی تصریح دارد در این آزمون شرکت نموده ام و در پی آن متحمل زحمات شبانه روزی و ھزینه ھایی برای این آزمون در طی چندین ماه بوده و با اعمال مجدد ضریب بومی در نمرات مصاحبه، فرصت شغلی با ارزشی را از دست داده ام با ھدف احقاق حقوق اینجانب و سایر داوطلبان اعتراض خود را به نتیجه نھایی چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 (ردیف ھای شغلی مربوط به وزارت آموزش و پرورش) به محضر ریاست دیوان عدالت اداری جھت ابطال تأثیر ضریب بومی در نمرات مصاحبه داوطلبان بومی و تعدیل نمرات نھایی کلیه داوطلبان، تقدیم می دارم. پیشاپیش از ُ حسن داوری قضات دیوان عدالت اداری بینھایت سپاسگزارم.
آقای سجاد مرتضوی به موجب لایحه ای که به شماره ١4٣٧ـ ٩6 ـ ١ـ ١٣٩٧/١/١5 ثبت دفتر اداره کل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری شده، اعلام کرده است که:
«با صلوات بر محمد و آل محمد (ص) و اھداء سلام و تحیت محضر ریاست دیوان عدالت اداری احتراماً بدین وسیله به استحضار میرساند اینجانب سجاد مرتضوی فرزند علی فارغ التحصیل مقطع فوق لیسانس رشته جغرافیا و برنامه ریزی شھری با توجه به دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 که در تاریخ ١٣٩6/٣/٢٩ از سوی سازمان اداری و استخدامی کشور با ھمکاری سازمان سنجش آموزش کشور منتشر گردید در این آزمون استخدامی برای کد شغل محل ١٢٢6٣/وزارت آموزش و پرورش / دبیری جغرافیا (آزاد)/ البرز ـ کرج/ با ظرفیت پذیرش ٣ نفر (مرد) به عنوان داوطلب غیربومی شرکت نمودم. این آزمون در تاریخ ١٣٩6/6/٣ برگزار گردید و با اعلام نتایج اولیه در تاریخ ١٣٩6/٧/5 بنده با کسب بالاترین نمره مکتسبه (6١/٨6) که بدون اعمال سھمیه و ضریب بومی محاسبه گردیده است تعیین کننده حدنصاب استان البرز (نصف بالاترین نمره مکتسبه) در رشته مزبور بودم. در حال حاضر پرونده اینجانب به شماره ٩6٠٩٩٨٠٩٠5٨٠١١٩٠ با ردیف فرعی ١ به شعبه ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ارجاع شده است و با توجه به اینکه در تاریخ ١٣٩6/١٠/٣ دادخواست بدوی خود را به انضمام مستندات مربوطه با موضوع اعتراض به نتیجه نھایی چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6) ردیف ھای شغلی مربوط به وزارت آموزش و پرورش) به نماینده دیوان عدالت اداری در استان ایلام تحویل دادم، لایحه پیوست دادخواست بدوی به شرح ذیل به حضورتان ایفاد می گردد. در دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی کشور (شھریور ١٣٩6 )امتیاز ضریب بومی برای داوطلبان بومی شھرستان یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه که معادل 4٠ درصد می باشد در نظر گرفته شده است نظر به اینکه ضریب بومی ١/4 با تأثیر در مرحله مصاحبه، در محاسبه نمره کل نھایی، در کارنامه داوطلبان بومی شھرستان اعمال گردیده است و با توجه به اینکه شرط ورود داوطلبان به مرحله مصاحبه، کسب نمره حدنصاب می باشد (نمره حدنصاب، نصف بالاترین نمره مکتسبه در آزمون کتبی است) اعمال این ضریب 4٠ درصدی در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه، بنا به دلایل ذیل الذکر، نقض عدالت در فرایند آزمون استخدامی است که بدین شرح است:
اگر بالاترین نمره مکتسبه آزمون کتبی را در یک رشته امتحانی، داوطلب غیربومی کسب کرده باشد و این نمره مثلاً 6١/٨١ باشد حدنصاب برای کلیه داوطلبان آن رشته امتحانی برابر با ٣٠/٩١ خواھد بود یعنی اگر داوطلبی کمتر از حدنصاب را کسب کند شرایط ورود به مصاحبه را نخواھد داشت. حال اگر داوطلب بومی شھرستان نصف بالاترین نمره مکتسبه یعنی ٣١ را کسب کرده باشد با اعمال ضریب چھل درصد (١/4) در آزمون کتبی، نمره کل اولیه آزاد ایشان به 4٣/4 افزایش خواھد یافت. اعمال ضریب بومی مزبور در مرحله آزمون کتبی به حدی مھم است که اگر در یک کلاس، دانشجویی را فرض کنیم که معدل کل دروس او ١٣ باشد با افزایش چھل درصدی (یعنی ضریب ١/4) این معدل به بیش از ١٨ بالغ می گردد و زحمات دانشجویان ممتاز را به ھدر می دھد. اما مسئله بسیار مھم این است که اعمال ضریب بومی به مرحله آزمون کتبی محدود نشده است و این ضریب مجدداً در مرحله مصاحبه نیز اعمال گردیده است و ھمان داوطلب بومی که در آزمون کتبی، نصف بالاترین نمره را کسب کرده بود بار دیگر به یاری ضریب بومی 4٠ درصدی، عرصه رقابت در آزمون استخدامی را برای داوطلبان غیربومی که حتی بالاترین نمره آزمون کتبی را کسب کردهاند به شدت تنگ می کند چرا که سقف نمره برای داوطلبان غیربومی در مرحله مصاحبه ١٠٠ می باشد در حالی که برای داوطلب بومی شھرستان با اعمال این ضریب (١/4) به ١4٠ افزایش خواھد یافت. اینک برای اثبات گفتار پیشین، به مقایسه نمرات تقریبی مرحله آزمون کتبی و مصاحبه یک داوطلب بومی شھرستان کرج و نمرات اینجانب به عنوان داوطلب غیربومی می پردازم:
اطلاع یافته ام داوطلب بومی شھرستان کرج در مرحله آزمون کتبی نمره ٣١ و در مرحله مصاحبه نمره حدوداً ٩٧ را کسب کرده است که با اعمال ضریب بومی چھل درصد (١/4) در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه، نمره کل نھایی این داوطلب به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره مکتسب داوطلب بومی در آزمون کتبی بدون اعمال ضریب بومی ٣١
نمره کل اولیه ازاد داوطلب بومی بااعمال ضریب ١/4 4٣/4=١/4×٣١
نمره مصاحبه داوطلب بومی بدون اعمال ضریب بومی ٩٧
نمره مصاحبه داوطلب بومی با اعمال ضریب ١/4 ١٣5/٨=١/4×٩٧
چون امتیاز نمره کتبی، ٧٠ درصد و امتیاز نمره مصاحبه ٣٠ درصد می باشد نمره کل نھایی داوطلب بومی به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره کل نھایی داوطلب بومی (این نمره در ١٠٠ ضرب می شود) (4/4٣×٧/٠)+(5/١٣5×٣/٠)=١٢/٧١
اکنون نمره کل نھایی داوطلب غیربومی را محاسبه می نماییم که بالاترین نمره مکتسبه را در آزمون کسب کرده و بدون در نظر گرفتن ضریب بومی، نمره کتبی این داوطلب در آزمون دو برابر نمره کتبی داوطلب بومی شھرستان است یعنی در مرحله آزمون کتبی نمره 6١/٨١ و در مرحله مصاحبه نمره ٩٠ را کسب کرده است:
نمره مکتسبه داوطلب غیربومی در آزمون کتبی 6١/٨١
نمره کل اولیه آزاد داوطلب غیربومی با عمال ضریب یک 6١/٨١=١×6١/٨١
نمره مصاحبه داوطلب غیربومی ٩٢/٣٣
نمره مصاحبه داوطلب غیربومی با اعمال ضریب یک ٩٢/٣١=١×٩٢/٣١
چون امتیاز نمره کتبی ٧٠ درصد و امتیاز نمره مصاحبه ٣٠ درصد می باشد نمره کل نھایی داوطلب به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره کل نھایی داوطلب غیربومی (این نمره در ١٠٠ ضرب می شود) (٨١/6١×٧/٠)+(٣١/٩٢×٣/٠)=٩6/٧٠
ملاحظه می فرمایید که اختلاف نمره کل نھایی داوطلب بومی با داوطلب غیربومی بسیار ناچیز است و داوطلب غیربومی با کمتر از یک نمره در مرحله مصاحبه می توانست این اختلاف را جبران کند لیکن مصاحبه گران پردیس فردوسی دانشگاه فرھنگیان البرز، بنا به تشخیص خود، بنده را مستحق دریافت این میزان از نمره ندانسته اند. موضوعی که عدالت این آزمون را نقض می کند این است که نمره داوطلب غیربومی حتی اگر در مرحله کتبی ٢ برابر نمره داوطلب بومی شھرستان باشد و در مرحله مصاحبه داوطلب بومی فقط چند نمره از داوطلب غیربومی پیشی بگیرد تمام زحماتی که طی ماه ھای متوالی داوطلب غیربومی برای دو برابر کردن فاصله خود با داوطلب بومی در مرحله آزمون کتبی متحمل شده است با اختلاف فقط چند نمره در مرحله مصاحبه به یکباره ھدر می رود. بر این اساس وقتی داوطلبان بومی شھرستان، تنھا با کسب نصف نمرة ِ داوطلب غیربومی ای که بالاترین نمره را کسب کرده به شدت عرصه رقابت را بر آن داوطلب تنگ می کنند مسلماً در این شرایط اگر داوطلب بومی کمی بیشتر از نصف نمره را کسب کند دیگر کمترین امیدی برای قبولی داوطلب غیربومی وجود ندارد ھمچنان که در مورد بنده با وجود ٣ نفر ظرفیت استخدام، ھمین اتفاق افتاده است به طوری که داوطلب بومی شھرستان کرج با کسب نمره مکتسبه ٣٩ در آزمون کتبی و نمره ٩5 در مرحله مصاحبه نیز در این آزمون پذیرفته شده است. از ریاست محترم دیوان عدالت اداری استدعا دارم با عنایت به بندھای ٢ ،٣ و ١٣ سیاست ھای کلی نظام اداری، ابلاغی از سوی مقام معظم رھبری (مدظلّه العالی) که بدین شرح است:
بند٢ :عدالت محوری در جذب، تداوم خدمت و ارتقای منابع انسانی. بند٣ :بھبود معیارھا و روزآمدی روش ھای گزینش منابع انسانی به منظور جذب نیروی انسانی توانمند، متعھد و شایسته و پرھیز از تنگ نظری ھا و نگرش ھای سلیقھ ای و غیرحرفھ ای.
بند١٣ :عدالت محوری، شفافیت و روزآمدی در تنظیم و تنقیح قوانین و مقررات اداری.
در این موضوع قضاوت نمایند که در دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجـرایی (سـال ١٣٩6) امتیاز چھل درصدی به داوطلبانی که صرفاً در یک شھرستان سکونت، تحصیل و یا بیمه داشته اند عادلانه است؟ آیا آیتم ھای بومی بودن آنقدر مھم ھستند که تا دو برابر اختلاف میانگین نمرات را جبران کنند آن چنان که محاسبات صفحه پیشین نشان داد و اساساً بومی بودن شھرستان چه فضیلتی بر بومی بودن استان دارد که تا ٢٠ درصد امتیاز بیشتری دریافت می کند. آیا دستگاھای مجری آزمون با اختصاص این امتیازات، اصل عدالت محوری در بندھای ٢ و ١٣ سیاست ھای کلی نظام اداری، ابلاغی از سوی مقام معظم رھبری ّ (مد ظلّه العالی) و ھدف اصلی برگزاری آزمون کتبی را زیر سؤال نمی برند؟ آیا این عدالت است که اینجانب با کسب بالاترین نمره در آزمون کتبی و نمره ٩٢/٣١ در مصاحبه، پذیرفته نشوم و آنگاه داوطلبی در ردیف پذیرفته شدگان قرار گیرد که نصف نمره اینجانب را کسب کرده است تقاضا دارم قضاوت فرمایید با این اوصاف، ایراد به ضوابط ضریب بومی وارد نیست؟ آیا دستگاھھای ذی ربط به ھمان میزان که به امتیاز بومی بودن پافشاری می کنند به اختصاص امتیاز به داوطلبان مناطق محرومی که چندین سال از فرصت برگزاری آزمون استخدامی مربوط به رشته تحصیلی در استانشان محروم بوده اند و با این وجود در آزمون شھرھای دیگر بالاترین نمره را ھم کسب کردھ اند عنایت و توجھی داشتھ اند؟ آیا با این ضوابط، راه استخدام را برای داوطلبان غیربومی این مناطق که ظرفیت استخدامی برای آنھا در نظر گرفته نشده است نبسته اند؟
با توجه به اینکه اینجانب در زمان ثبت نام آزمون، با عنایت و التفات به بند دوم امتیازات بومی شرایط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش (ذکر شده در صفحه ١٠ دفترچه راھنمای آزمون استخدامی دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 (که منحصراً به تأثیر این ضریب در نمره کتبی داوطلبان بومی تصریح دارد در این آزمون شرکت نمودھ ام و در پی آن متحمل زحمات شبانه روزی و ھزینه ھایی برای این آزمون در طی چندین ماه بوده و اکنون به علت عدم پایبندی دستگاه ھای ذی ربط به متن دفترچه راھنمای آزمون استخدامی در صفحه ١٠ ،با اعمال مجدد ضریب بومی در نمرات مصاحبه، فرصت شغلی با ارزشی را از دست داده ام و بر اساس محاسبات صفحه پیشین که می‐ تواند نقض عدالت در آزمون استخدامی را محرز کند با ھدف احقاق حقوق اینجانب و سایر داوطلبان اعتراض خود را به نتیجه نھایی چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6) ردیف ھای شغلی مربوط به وزارت آموزش و پرورش) به محضر ریاست دیوان عدالت اداری جھت ابطال تأثیر ضریب بومی در نمرات مصاحبه داوطلبان بومی و یا کاھش اثر ضریب بومی در آزمون استخدامی و در پایان تعدیل نمرات نھایی کلیه داوطلبان، تقدیم می دارم. پیشاپیش از ُ حسن داوری قضات دیوان عدالت اداری بینھایت سپاسگزارم.»
در پی اخطار رفع نقصی که از طرف دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری برای شاکی ارسال شده بود، به موجب لایحه ای که در تاریخ ١٣٩6/١١/٢ ارسال کرده پاسخ داده است که:
«محضر ریاست محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با اھداء سلام و تحیت احتراماً بدینوسیله به استحضار می رساند اینجانب سجاد مرتضوی فرزند علی، که در چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 برای کد شغل محل ١٢٢6٣ /وزارت آموزش و پرورش/ دبیری جغرافیا (آزاد)/ البرز ـ کرج/ با ظرفیت پذیرش ٣ نفر (مرد) به عنوان داوطلب غیربومی شرکت نمودم در پاسخ به اخطاریه رفع نقص پرونده شماره ٩6٠٩٩٨٠٩٠5٨٠١١٩٠ـ ١٣٩6/١١/١4 نظر به اینکه اخطاریه ابلاغ شده موارد نقص را در ٢ مورد (١ـ اعلام نمایید مصوبه مورد شکایت، مغایر با کدام قانون است با ذکر نام قانون و ماده قانونی مربوطه ٢ـ چنانچه ابطال دفترچه راھنمای آزمون مورد شکایت است قسمت‐ ھای مورد شکایت در متن دفترچه راھنمای آزمون را دقیقاً مشخص کنید) متذکر گردیده است مراتب را به شرح ذیل بیان می نمایم:
١) در صفحه ٣ دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاه ھای اجرایی کشور (سال ١٣٩6) در ذیل عنوان امتیازات و سھمیه ھای قانونی، قسمت «الف) امتیاز بومی بودن"، ٢ سطر اول این قسمت از دفترچه بدین شرح است: نمره داوطلبان بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢ (و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از آزمون و مصاحبه استخدامی و صرفاً در صورت کسب حدنصاب آزمون در مرحله معرفی برای مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد. از آنجا که در دو سطر مزبور، برای داوطلبان بومی استان و بومی شھرستان به ترتیب ٢٠ درصد و 4٠ درصد نمره مکتسبه در ھر حیطه از آزمون کتبی و مصاحبه استخدامی به عنوان امتیاز بومی بودن اختصاص یافته است لیکن اینجانب و سایر داوطلبان غیربومی در شرایطی نابرابر از این امتیاز در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه استخدامی محروم شده ایم کاملاً در مغایرت با ماده 4١ قانون مدیریت خدمات کشوری است که مقرر می دارد «ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاه ھای اجرایی می باشند براساس مجوزھای صادره، تشکیلات مصوب و رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصت ھا انجام می شود . » چرا که خواسته قانون گذار در ماده 4١ قانون مزبورکه رعایت مصادیق شایستگی (از جمله کسب نمره علمی ممتاز در آزمون کتبی و مصاحبه استخدامی) و برابری فرصت ھای داوطلبین استخدام اعم از بومی و غیربومی (از جمله در برخورداری از امتیازات منصفانه و برابر در جھت تحقق شرایط رقابتی منصفانه و برابر در فرایند آزمون استخدامی) می باشد با اعطای امتیاز فوق الاشاره در دفترچه
راھنمای آزمون که شرح آن گذشت، نقض می گردد.
٢ ) اعطای امتیاز صدر الذکر منحصراً به داوطلبان بومی با بند نھم اصل سوم قانون اساسی که بر رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای ھمه ، در تمام زمینه ھای مادی و معنوی دلالت دارد در تباین است. اینجانب صرفاً به علت عدم وجود فرصت و امکان شرکت در آزمون استخدامی در استان محل سکونت خود (ایلام) به دلیل فقدان اختصاص ردیف و مجوز استخدام در رشته تحصیلی بنده در این سال و حتی چند سال گذشته، اضطراراً و ھمواره ناگزیر به شرکت در آزمون استخدامی به عنوان داوطلب غیربومی، برای ردیف ھای شغلی سایر استان ھا (و در این آزمون استان البرز، شھرستان کرج) گردیدھ ام که این خود یکی از مصادیق عدم تحقق فرصت برابر استخدام در بین استان ھای کشور است لیکن مع الأسف در شرایط نابرابر موصوف، نسبت به بنده و سایر داوطلبان غیربومی، با اختصاص و اعطای امتیازات نامبرده به داوطلبان بومی، رویکرد تبعیض آمیزی در پیش گرفته شده است که با نقض بند نھم اصل سوم قانون اساسی منجر به اعمال تبعیض ناروا و عدم تحقق عدالت و فرصت برابر استخدام برای اینجانب و سایر داوطلبان غیربومی می گردد.
٣ ) بر اساس نمرات نفر اول تا ششم برای شغل محل ١٢٢6٣ ارسال شده از طرف وزارت آموزش و پرورش که پیوست این نامه میباشد اینجانب علی رغم کسب بالاترین نمره مکتسبه در آزمون کتبی، حتی در صورت کسب ١٠٠ نمره مرحله مصاحبه نیز امکانی برای قبولی بنده وجود نداشت دلیل این موضوع کاملاً واضح و روشن است چرا که داوطلبان بومی شھرستان حتی اگر تقریباً نصف نمره کتبی یک داوطلب غیربومی را کسب کنند ضمن برخورداری از امتیاز 4٠ درصد بومی در آزمون کتبی، مجدداً به یاری ضریب 4٠ درصدی بومی در مرحله مصاحبه، عرصه رقابت را برای داوطلبان غیربومی به شدت تنگ می کنند در حقیقت سقف نمره برای داوطلبان غیربومی در مرحله مصاحبه ١٠٠ می باشد در حالی که برای داوطلب بومی شھرستان با اعمال ضریب 4٠ درصد (١/4) به ١4٠ افزایش خواھد یافت. اعطای این امتیاز ماھیت رقابتی بودن آزمون استخدامی را به کلی از بین می برد و با توجه به ظرفیت ھای پایین اکثریت ردیف ھای شغل محل، امکان قبولی تنھا برای داوطلبان بومی وجود دارد بر این اساس، این موضوع، با اصول برابری فرصت ھا، شایسته گزینی و رقابت پذیری مصرّح در مواد 4١ و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری، مغایرت دارد و برگزاری آزمون یا مسابقه تخصصی که در ماده 44 قانون مدیریت خدمات کشوری تصریح گردیده است را از جھت تحقق اھداف آن (که رقابت پذیری برای رسیدن به شایسته ترین افراد از جمله آنھاست) کاملاً بلا اثر و نمایشی نموده است و شاھد مسابقھ ای با فرصت ھا و امتیازات نابرابر و بدون رقابت پذیری ھستیم. در حالی که ماده 44 این قانون مقرر می دارد: «به کارگیری افراد در دستگاه ھای اجرایی پس از پذیرفته شدن در امتحان عمومی که به طور عمومی نشر آگھی می گردد و نیز امتحان یا مسابقه تخصصی امکانپذیر است.»
اینک برای اثبات گفتار پیشین خود به مقایسه نمرات اینجانب با نفر دوم پذیرفته شده آزمون استخدامی برای شغل محل ١٢٢6٣ میپردازم: داوطلب بومی شھرستان کرج در مرحله آزمون کتبی نمره مکتسبه ٣6/٣٧ و در مرحله مصاحبه نمره ٩٣ را کسب کرده است که با اعمال ضریب بومی چھل درصد (١/4) در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه، نمره کل نھایی این داوطلب به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره مکتسبه داوطلب بومی در آزمون کتبی بدون اعمال ضریب بومی ٣6/٣٧
نمره کل اولیه آزاد داوطلب بومی با اعمال ضریب ١/4 5٠/٩٣=١/4×٣6/٣٧
نمره مصاحبه داوطلب بومی بدون اعمال ضریب بومی ٩٣
نمره مصاحبه داوطلب بومی با اعمال ضریب ١/4 ١٣٠/٢=١/4×٩٣
چون امتیاز نمره کتبی، ٧٠ درصد و امتیاز نمره مصاحبه ٣٠ درصد می باشد نمره کل نھایی داوطلب بومی به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره کل نھایی داوطلب بومی (این نمره در ١٠٠ ضرب می شود) (٩٣/5٠×٧/٠)+(٢/١٣٠×٣/٠)=٧١/٧4
اکنون نمره کل نھایی اینجانب را به عنوان داوطلب غیربومی محاسبه می نمایم که ضمن کسب بالاترین نمره مکتسبه در آزمون، دارای نمره مکتسبه 6١/٨١ در آزمون کتبی و نمره ٩٢/٣٣ در مرحله مصاحبه می باشد:
نمره مکتسبه داوطلب غیربومی در آزمون کتبی 6١/٨١
نمره کل اولیه آزاد داوطلب غیربومی با عمال ضریب یک 6١/٨١=١×6١/٨١
نمره مصاحبه داوطلب غیربومی ٩٢/٣٣
نمره مصاحبه داوطلب غیربومی با اعمال ضریب یک ٩٢/٣١=١×٩٢/٣١
چون امتیاز نمره کتبی ٧٠ درصد و امتیاز نمره مصاحبه ٣٠ درصد می باشد نمره کل نھایی داوطلب به صورت زیر محاسبه می گردد:
نمره کل نھایی داوطلب غیربومی (این نمره در ١٠٠ ضرب می شود) (٨١/6١×٧/٠)+(٣٣/٩٢×٣/٠)=٩6/٧٠
تصدیق می فرمایید بنده علی رغم کسب بالاترین نمره مکتسبه در آزمون کتبی، حتی با کسب نمره ١٠٠ در مرحله مصاحبه امکان قبولی برای اینجانب وجود نداشت چرا که تأثیر4٠ درصدی ضریب بومی شھرستان در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه استخدامی به حدی بالاست که عملاً اصول رقابت پذیری، شایسته گزینی و فرصت ھای برابر مصرح در مواد 4١ و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری در چھارمین آزمون استخدامی (١٣٩6 (نقض گردیده است و با توجه به محدودیت ظرفیت استخدام در اکثریت ردیفھای شغل محل، صرفاً امکان قبولی برای داوطلبان بومی وجود دارد.
4) در بخش شرایط اختصاصی دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی (١٣٩6) برخی از دستگاه ھای اجرایی کشور، در مواردی، شرایط عمومی ذکر شده در ابتدای دفترچه را بنابر الزامات و یا ملاحظات اداری، نھادی و سازمانی آن دستگاه تغییر دادھ اند. مثلاً وزارت امور خارجه در سطر اول صفحه ١٣ دفترچه راھنمای آزمون در خصوص شرایط سنی، برای مدرک تحصیلی لیسانس حداکثر سن را از ٣5 سال که در ابتدای دفترچه ذکر شده به ٣٠ سال تغییر داده است. این تغییر سنی بدین معناست که دیگر شرایط سنی ذکر شده در بخش توضیحات عمومی دفترچه (صفحه ٢) برای داوطلبان ردیف ھای شغلی وزارت امور خارجه کان لم یکن تلقی می شود. در بخش اختصاصی دفترچه راھنمای آزمون استخدامی، وزارت آموزش و پرورش تنھا دستگاه اجرایی است که در خصوص شرایط بومی به ذکر توضیحاتی در دو بند در صفحه ١٠ دفترچه می پردازد که بدین شرح است:
صد درصد (١٠٠%) سھمیه ھای استخدامی در استانھای ایلام، آذربایجان غربی (به استثنای مناطق ١ و ٢ شھرستان ارومیه)، بوشھر، سیستان و بلوچستان، چھارمحال بختیاری، خراسان جنوبی، خوزستان، کردستان، کھگیلویه و بویر احمد، ھرمزگان، شھرستان جیرفت و کھنوج در استان کرمان به نیروھای بومی محل مورد تقاضا (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) اختصاص می یابد.
در سایر استانھا و مناطق امتیاز داوطلبان بومی/بخش/شھر/شھرستان (صرفاً بر اساس دامنه پذیرش) با اعمال ضریب یک و چھار دھم (١/4) و برای افراد بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و برای افراد غیربومی استان با ضریب (١) در آزمون کتبی محاسبه می گردد.
در بند آخر صفحه ١٠ دفترچه، مربوط به شرایط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش به تأثیر ضریب بومی منحصراً در آزمون کتبی تصریح شده است و از تأثیر مجدد این ضریب که فضای رقابت نابرابری را برای داوطلبان غیربومی ایجاد کرده، در نمرات مصاحبه صرف نظر شده است لیکن سازمان سنجش آموزش کشور به عنوان صادر کننده کارنامه از اجرای این بند در محاسبه نمرات نھایی داوطلبان امتناع نموده و مبنای محاسبه نمرات نھایی داوطلبان را بر اساس تأثیر ضریب بومی در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه قرار داده است و مراجعه و اعتراض بنده در این خصوص به وزارت آموزش و پرورش، سازمان سنجش آموزش کشور و سازمان اداری و استخدامی کشور نتیجه بخش نبوده است. با توجه به اینکه بند دوم امتیازات بومی شرایط اختصاصی وزارت آموزش و پرورش (ذکر شده در بند آخر صفحه ١٠ دفترچه راھنمای آزمون استخدامی دستگاه ھای اجرایی سال ١٣٩6 (منحصراً به تأثیر این ضریب در نمره کتبی داوطلبان بومی تصریح دارد و با اعمال مجدد ضریب بومی در نمرات مصاحبه، فرصت شغلی با ارزشی را از دست داده ام با ھدف احقاق حقوق اینجانب و سایر داوطلبان، با توجه به اینکه اعطای امتیاز فوق العاده بومی بودن با اصول برابری فرصت ھا و شایسته گزینی و رقابت پذیری مصرح در مواد 4١ و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز با بند نھم اصل سوم قانون اساسی مغایرت دارد، تقاضای ابطال امتیاز فوق العاده بومی بودن در مراحل دوگانه آزمون کتبی و مصاحبه به شرح بند یک این نامه و در صورت عدم مغایرت با قانون، تقاضای الزام به اجرای بند آخر صفحه ١٠ دفترچه راھنمای آزمون (که به تأثیر ضریب بومی در آزمون کتبی تصریح دارد) توسط دستگاه ذیربط (وزارت آموزش و پرورش، سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان سنجش آموزش کشور) به حضور ارسال می گردد.
5) با عنایت به اینکه اعطای ضرایب فوق العاده بومی در ھریک از حیطه ھای آزمون کتبی و مصاحبه استخدامی به داوطلبان بومی شھرستان و استان با اصول برابری فرصت ھا، شایسته گزینی و رقابت پذیری مصرّح در مواد 4١ و 44 قانون مدیریت خدمات کشوری و نیز با بند نھم اصل سوم قانون اساسی مبنی بر رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای ھمه ، در تمام زمینه ھای مادی و معنوی مغایرت دارد تقاضای ابطال این قسمت از دفترچه راھنمای آزمون را که بر اساس ماده ٢٧ بخشنامه شماره ٢٠٠/٩٣/٩٧5٧ ـ١٣٩٣/٧/١٩ جانشین معاون توسعه مدیریت سرمایه انسانی رئیس جمھور (سازمان امور اداری و استخدامی کشور) تنظیم گردیده است به حضور ایفاد می گردد و بر این اساس و با توجه به تضییع حقوق داوطلبان غیربومی در این آزمون و تکرار آن در آزمون ھای سنوات آتی ایضاً خواستار ابطال ماده ٢٧ بخشنامه مزبور می باشم.
6) با عنایت به موارد مطروحه و نظر به اینکه بھره مندی رقبای اینجانب و سایر داوطلبان بومی از مزایای امتیاز فوق العاده بومی بودن در صفحات ٣ و ١٠ دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی فراگیر دستگاه ھای اجرایی (١٣٩6) منجر به تضییع حقوق اینجانب و سایر داوطلبان غیربومی گردیده است و در صورت تکمیل مراحل و تخصیص کد مستخدم، بنده و سایر داوطلبان غیربومی متضرر شده و جبران یا تغییر آن متعسر است تقاضای صدور دستور موقت مبنی بر منع صدور حکم استخدام پذیرفته شدگان بومی در شغل محل ١٢٢6٣ و سایر شغل محل ھا و نیز توقف اجرای امتیاز بومی بودن در دفترچه راھنمای آزمون به شرحی که گذشت و نیز توقف اجرای ماده ٢٧ بخشنامه مزبور و در نھایت تعدیل نمرات نھایی کلیه داوطلبان به حضور ایفاد می گردد. پیشاپیش از حسن داوری قضات محترم دیوان عدالت اداری بی نھایت سپاسگزارم.»
متن مقرره مورد اعتراض به شرح زیر است:
«امتیازات و سھمیه ھای قانونی
الف) امتیاز بومی بودن
نمره داوطلبان بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از آزمون و مصاحبه استخدامی و صرفاً در صورت کسب حدنصاب آزمون در مرحله معرفی برای مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد.
تذکر١ :با توجه به اینکه برخی از دستگاھھای اجرایی به صورت ملی بوده و به جز تھران در سایر استانھا و شھرستانھا فاقد واحد استانی می باشند و تصمیمات آنھا در زمینه وظایف و فعالیتھای مربوط به کل کشور می باشد، لذا جذب نیروی انسانی بومی برای این دستگاھا و ھمچنین ستاد دستگاھھای اجرایی (که وظایف و فعالیتھای آنھا نیز مربوط به کل کشور است) موضوعیت نداشته و کلیه داوطلبان چنین دستگاھایی از ھیچ گونه امتیاز بومی برخوردار نخواھند شد.
تذکر٢ :استخدام در شغل محلھای ادارات کل استانھا که محل خدمت آنھا در مرکز استان قرار دارد، برای تمامی داوطلبان ھمان استان و شھرستانھای آن استان، بومی استان محسوب گردیده و کلیه داوطلبان بومی اعم از بومی استان و شھرستان صرفاً از امتیاز یک و دو دھم ١/٢ برخوردار خواھند شد.
تذکر٣ :داوطلبان بومی لازم است در صورت قرار گرفتن در فھرست دارندگان حدنصاب آزمون به میزان چند برابر ظرفیت که متعاقباً از سوی سازمان سنجش و یا دستگاه استخدام کننده اعلام خواھد شد، مدارک و مستندات بومی بودن خود را به ھمراه سایر مدارک مورد نیاز به دستگاه اجرایی مربوطه ارائه نماید، در غیراین صورت امتیازات بومی داوطلبان فاقد مدارک لازم حذف خواھد شد.»
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان سنجش آموزش کشور و معاون حقوقی و امور مجلس در وزارت آموزش و پرورش به ترتیب به موجب لوایح شماره ١٠6١٢/د ـ ١٣٩٧/٣/٣ ،٨١٠/46٩4٢ ـ ١٣٩٧/٣/٢٢ توضیح داده اند که:
الف: پاسخ مدیرکل دفتر ریاست، روابط عمومی و امور بین الملل سازمان سنجش آموزش کشور:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
با سلام
احتراماً، بازگشت به کلاسه پرونده ٩6٠١4٣٧ـ ١٣٩٧/٢/١٩ در خصوص دادخواست آقای سجاد مرتضوی به طرفیت این سازمان با عنوان «اعتراض به نتیجه آزمون استخدامی سال ١٣٩6 «موارد زیر را به استحضار می رساند:
١ ) مشارالیه در آزمون استخدامی سال ١٣٩6 متقاضی جذب و استخدام در شغل دبیری جغرافیا آموزش و پرورش کرج بوده اند که طبق کارنامه اولیه، نمره کل 6١/٨١ با توجه به نمره مکتسبه و ظرفیت شغل انتخابی به عنوان معرفی شده چند برابر ظرفیت جھت شرکت در مراحل بعدی جذب و استخدام معرفی شده اند.
٢ ) شاکی در مصاحبه شغل انتخابی شرکت و نمره ٩٢/٣٣ را کسب کرده است. با احتساب نمره کل و نمره مصاحبه در مجموع حایز نمره ٧٠/٩6 شده اند، حالیه نمره کل آخرین فرد قبولی در سھمیه آزاد ٧4/٧١ بوده است و نامبرده به دلیل عدم کسب نمره لازم قبول نشده اند.
٣ ) مشارالیه تأثیر ضریب بومی را خلاف قانون دانسته و تقاضای ابطال تأثیر ضریب بومی در نمره مصاحبه را دارند. در این خصوص ھمان گونه که مستحضرید سازمان سنجش آموزش کشور صرفاً مجری برگزاری آزمون مذکور بوده و در تدوین شرایط و ضوابط آزمون نقشی نداشته و اصولاً موارد مذکور از صلاحیت ذاتی این سازمان خارج است. لذا شکایت مطروحه متوجه سازمان سنجش آموزش کشور نمی باشد.
مستنداً به بند «ب» ماده 5٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صدور قرار رد آن مورد استدعاست.»
ب: پاسخ معاون حقوقی و امور مجلس در وزارت آموزش و پرورش:
«دفتر محترم ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: لایحه دفاعیه
با سلام و احترام
پیرو رونوشت نامه شماره ٨١٠/٣4١٧٣ ـ ١٣٩6/٣/٢ و عطف به ابلاغیه کلاسه پرونده ٩6٠١4٣٧ـ ١٣٩٧/٢/١٩(شماره پرونده ٩6٠٩٩٨٠٩٠5٨٠١١٩٠) در خصوص دادخواست آقای سجاد مرتضوی با موضوع «اعتراض به نتیجه نھایی چھارمین آزمون استخدامی دستگاھھای اجرایی سال ١٣٩6) ردیف شغلی آموزش و پرورش)» لایحه دفاعیه به شرح ذیل تقدیم می گردد: ایراد شکلی:
١ـ با عنایت به اینکه وفق بند ت و پ ماده ٨٠ و ماده ٨6 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در ابطال مصوبات می بایست حکم شرعی، مواد قانونی مغایر و خروج از اختیارات مقام تصویب کننده، تصریح گردد لکن شاکی بدون عنوان مغایرت مذکور صرفاً به دلیل عدم قبولی در آزمون مذکور، درخواست ابطال بند فوق الذکر از شرایط اختصاصی در دفترچه آزمون استخدامی سال ١٣٩6 آموزش و پرورش را نموده است. بنا به قاعده «البینه علی المدعی» و ھمچنین با عنایت به اینکه شاکی در تنظیم دادخواست وفق مواد فوق الذکر اقدام ننموده است وفق قسمت اخیر بند ٣ ماده ٨١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری صدور قرار رد دادخواست مشارالیه مورد تقاضاست.
٢ـ نظر به اینکه مطابق ماده ٢٧ دستورالعمل شماره ٢٠٠/٩٣/٩٧5٧ ـ ١٣٩٣/٧/١٩ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمھور نمره داوطلبان بومی استانی با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4 (نمره مکتسبه در ھر حیطه از امتحان مشترک و مصاحبه محاسبه می گردد. لکن نامبرده در بند آخر شکایت با عبارت «... و با اعمال ضریب بومی در نمرات مصاحبه، فرصت شغلی با ارزشی از دست داده ام و...» در واقع به جھت اعمال ضریب بومی در مصاحبه، معترض می باشد. با عنایت به مرجع تصویب شرایط مذکور، دعوا متوجه دستورالعمل فوق الذکر و مرجع تصویب آن می باشد و ارتباطی به این وزارت ندارد.
٣ـ فحوا و محتوای دادخواست مشارالیه بیشتر از آن که درخواست ابطال باشد، به طور غالب به اعلام تضییع حق شاکی پرداخته است، لذا به نظر می رسد موضوع در حیطه صلاحیت شعب دیوان می باشد.
پاسخ در ماھیت دعوا:
١ـ بر اساس ماده (44) قانون مدیریت خدمات کشوری، به کارگیری افراد در دستگاھھای اجرایی پس از پذیرفته شدن در امتحان عمومی که به صورت عمومی، نشر آگھی می شود و بعد از برگزاری امتحان یا مسابقه تخصصی امکان پذیر می باشد. دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری امتحان عمومی و تخصصی ماده مذکور به تصویب شورای توسعه مدیریت رسیده و طی بخشنامه شماره ٢٠٠/٩٣/٩٧5٧ ـ ١٣٩٣/٧/١٩ معاون توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمھور به کلیه دستگاھھای اجرایی ابلاغ و تمامی شرایط آزمونھای استخدامی نیز از جمله آزمون موضوع شکایت، مقتبس از مفاد بخشنامه فوق الذکر می باشد. بنابراین چنانچه خواسته مشارالیه ابطال شرایط مقرر برای آزمون استخدامی سال ١٣٩6 باشد، مقدمه ابطال شرایط آزمون این وزارت، ابطال بند ٢٧ بخشنامه فوق الذکر شورای توسعه مدیریت می باشد که مقرر داشته است «نمره داوطلبان بومی استانی با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از امتحان مشترک و مصاحبه محاسبه می گردد».
٢ـ مطابق بند «الف» از قسمت امتیازات و سھمیه ھای قانونی مندرج در صفحه (٣) دفترچه راھنمای ثبت نام چھارمین آزمون استخدامی متمرکز دستگاھھای اجرایی کشور (شھریور ١٣٩6) به صراحت اعلام شده است که نمره داوطلبان بومی استان با ضریب یک و دو دھم (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب یک و چھار دھم (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از آزمون و مصاحبه استخدامی و صرفاً در صورت کسب حدنصاب آزمون در مرحله برای مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد.
٣ـ شاکی با علم و آگاھی کامل از مفاد آگھی در کد شغل محل ١٢٢6٣) البرز ـ کرج ـ دبیری جغرافیا) مطابق کارنامه و در قسمت حالت بومی عنوان غیربومی را انتخاب نموده و در زمان بررسی مدارک قبول شدگان چند برابر ظرفیت، مدرکی مبنی بر بومی بودن ارائه ننموده، لذا مطابق بند (د) صفحه (٨) ضوابط معرفی به گزینش (انتخاب یک برابر ظرفیت) راھنمای ثبت نام آزمون، ایشان به عنوان متقاضی غیربومی و در سھمیه آزاد تلقی شده و به جھت غیربومی بودن نمرات کتبی و مصاحبه وی در مرحله چند برابر ظرفیت بدون ضریب محاسبه می گردد. با عنایت به این که سھمیه کد/شغل محل مربوطه ٢ نفر در جنس مرد بوده، پس از اعمال ضریب بومی شھرستان (ھر دو نفر پذیرفته شده نھایی بومی شھرستان می باشند) به ترتیب آقایان: الف) علی پورقیومی با امتیاز کل نھایی ٨٠٢٠ امتیاز ب) آقای محمد رضایی با امتیاز کل نھایی ٧4٧١ امتیاز به عنوان نفرات اول و دوم به گزینش معرفی شده اند و آقای سجاد مرتضی با سھمیه آزاد و غیربومی امتیاز ٧٠٩6 را کسب نموده و در ردیف پنجم قرار گرفته و امتیاز وی کمتر از افراد پذیرفته شده نھایی می باشد.
4ـ تعیین امتیاز بومی بودن از شرایط عمومی استخدام می باشد و داوطلب مکلف به رعایت شرایط عمومی استخدام می باشد و درج مفاد بومی گری در قسمت شرایط اختصاصی صرفاً برای یادآوری داوطلبان اعلام شده و ایجاد حقی برای آنان نداشته و مفاد شرایط عمومی آگھی استخدامی برای کلیه متقاضیان استخدام در تمامی دستگاھھای اجرایی کشور یکسان عمل شده است. با توجه به مراتب اعلام شده و مفاد آگھی استخدامی تضییع حقی صورت نپذیرفته است
بنا به مراتب مذکور و نظر به اینکه دادخواست مطروحه، بدون اعلام مستند قانونی خلاف شرع یا خلاف قانون بودن یا خروج از اختیارات این وزارتخانه طرح و تقدیم شده است و اقدامات این وزارت نیز منطبق بر قوانین و مقررات معمول شده است، رد شکایت مورد استدعاست.»
ھمچنین در پاسخ به شکایت مذکور، رئیس امور حقوقی و قوانین سازمان اداری و استخدامی کشور به موجب لایحه شماره ١4٠٢٣٩ ـ ١٣٩٧/٣/٢٧ ،نامه شماره ٩٩٠١١ـ ١٣٩٧/٣/٢ را ارسال کرده است که متن آن به قرار زیر است:
«مدیر محترم دفتر ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
موضوع: شکایت آقای سجاد مرتضوی
با سلام و احترام
بازگشت به شماره پرونده ٩6٠٩٩٨٠٩٠5٨٠١١٩٠ شماره بایگانی 455٩4ـ ١٣٩٧/٢/١٩ به استحضار می رساند:
با توجه به ھماھنگی به عمل آمده با امور آمار، برنامه ریزی و تأمین نیروی انسانی این سازمان، به پیوست تصویر نامه شماره ٩٩٠١١ـ١٣٩٧/٣/٢ امور مذکور به عنوان لایحه دفاعیه ارسال می گردد. ضمناً به موجب ماده 44 قانون مدیریت خدمات کشوری و بند ٣ ردیف ب ماده ١١6 قانون مذکور تصویب دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری امتحان عمومی و تخصصی به عھده شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی بوده و لذا اعمال امتیازات مورد نظر که جھت جذب نیروی بومی به ویژه در مناطق محروم که از امکانات کمتری بھره مند ھستند (جھت اعطای فرصت برابر) و ماندگاری و ادامه خدمت آنان در آن مناطق پیش بینی شده و وفق مقررات مربوط بوده است. با عنایت به مراتب فوق رد شکایت مورد استدعاست، خواھشمند است دستور فرمایید ترتیبی اتخاذ نمایند تا امکان حضور نمایندگان این سازمان در جلسات مربوط فراھم گردد.
جناب آقای نبیئی
رئیس محترم امور حقوقی و قوانین
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره ٩6٣٧4ـ ١٣٩٧/٣/١ اعلام می دارد: با توجه به ماده ٢٧ بخشنامه شماره ٢٠٠/٩٣/٩٧5٧ ـ ١٣٩٣/٧/١٩ شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی «نمره داوطلبان بومی استان با ظریب (١/٢) و بومی شھرستان با ضریب (١/4) نمره مکتسبه در ھر حیطه از امتحان مشترک و مصاحبه استخدامی محاسبه می گردد» و این موضوع در بند (الف) امتیازات و سھمیه ھای قانونی آگھی استخدامی منتشره نیز ذکر گردیده است، لذا اقدام سازمان سنجش آموزش کشور در اعمال امتیازات مذکور در آگھی ھای استخدامی بر اساس قوانین و مقررات مذکور بوده، لذا درخواست رد شکایت از طرفیت این سازمان را خواستار است.» ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٧/١٠/١١ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
با توجه به اینکه به موجب بند ٩ اصل سوم قانون اساسی جمھوری اسلامی ایران، رفع تبعیضات ناروا و ایجاد امکانات عادلانه برای ھمه در تمام زمینه ھای مادی و معنوی از جمله وظایفی است که دولت برای تحقق آن باید ھمه امکانات خود را به کار برد و اصل بیست و ھشتم قانون اساسی نیز مقرر کرده است «دولت موظف است با رعایت نیاز جامعه به مشاغل گوناگون برای ھمه افراد امکان اشتغال به کار و شرایط مساوی را برای احراز مشاغل ایجاد نماید.» و ماده 4١ قانون مدیریت خدمات کشوری تصریح دارد به اینکه: «ورود به خدمت و تعیین صلاحیت استخدامی افرادی که داوطلب استخدام در دستگاھھای اجرایی می باشند بر اساس رعایت مراتب شایستگی و برابری فرصتھا انجام پذیرد.» مضافاً اینکه اولویت استخدامی برای افراد بومی که از یک طرف امتیاز خاص برای بخشی از افراد جامعه و از طرف دیگر ایجاد محدودیت و محرومیت برای سایر اشخاص محسوب می شود، در ھیچ یک از قوانین کشور لحاظ نشده است و این امر نیاز به تصریح قانونگذار دارد و آراء متعـددی نیز از سـوی ھیأت عمومـی دیوان عـدالت اداری اعمال امتیاز و اولویت برای بومی در استخدام ھای دولتی خلاف قانون اعلام شده است، بنابراین مقرره مورد شکایت مغایر با قوانین مذکور است و مستند به بند ١ ماده ١٢ و ماده ٨٨ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ ابطال می شود.
منبع : روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
